Αρχική » Οπτικοακουστική παιδεία » Ο λόγος του Βασιλιά: μια παιδαγωγική προσέγγιση

Ιστορικό

Σαν σήμερα

29/3/1896: Ο Σπύρος Λούης ο πρώτος Έλληνας Ολυμπιονίκης στο μαραθώνιο των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων.
Ο Λούης έτρεξε τον μαραθώνιο σε χρόνο 2 ώρες, 58 λεπτά και 50 δεύτερα.
   - Σχετικές αναρτήσεις

Ο λόγος του Βασιλιά: μια παιδαγωγική προσέγγιση

The King’s Speech

άρθρο της Μαίρης Γ. Μαρκετάκη, εκπαιδευτικού – δημοσιογράφου:

«Η ζωή είναι ένα λάθος» Σοπενάουερ

Μπορεί ακόμα και ένας βασιλιάς να παρουσιάζει προβλήματα λόγου;

Ο λόγος για το φιλμικό κείμενο «Ο Λόγος του Βασιλιά», σε σκηνοθεσία: Τομ Χούπερ, με πρωταγωνιστές τον Κόλιν Φερθ και τον Τζέφρι Ρας.

Λίγα λόγια για το έργο.

Ο Μπέρτι, ο οποίος υποφέρει από τραυλισμό, μ’ αποτέλεσμα να έχει σοβαρά προβλήματα ομιλίας, γίνεται ξαφνικά Βασιλιάς, όταν ο πατέρας του βασιλιάς Γεώργιος ο 5ος πεθαίνει και ο αδελφός του βασιλιάς Εδουάρδος ο 8ος παραιτείται του θρόνου εξαιτίας του έρωτα του για τη διαζευγμένη Αμερικανίδα Λαίδη Σίμσον, γεγονός που αποτελούσε σοβαρό και επιλήψιμο παράπτωμα για το αυστηρό πρωτόκολλο του Αγγλικού θρόνου. Ο βασιλιάς Γεώργιος ο Στ΄, ο Μπέρτι δηλαδή, παρ’ ότι «βασιλιάς» δεν είναι καθόλου ευτυχισμένος, γιατί υποφέρει από σοβαρά προβλήματα λόγου που τον καθιστούν ανίκανο να βγάλει λόγο ενώπιον του Αγγλικού λαού. Ο Τζέφρι Ρας, ο οποίος υποδύεται το ρόλο του λογοθεραπευτή, γνωστός από τη ταινία «Ο Πιανίστας», βοηθά τον βασιλιά να αντιμετωπίσει τον εαυτό του, και το πρόβλημα του και να το ξεπεράσει. Το αληθινό fairy tale τελειώνει όταν ο Γεώργιος ο Στ΄ είναι πλέον ικανός να ανακοινώσει δια μέσου του λόγου του την είσοδο της Αγγλίας στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Η εκπαιδευτική αξιοποίηση της ταινίας και η απενοχοποίηση του λάθους

Το φιλμικό κείμενο «ο λόγος του Βασιλιά» αναπτύσσεται ακολουθώντας μία ευθύγραμμη χρονική πορεία, σε ένα κλασσικό χολλυγουντιανό αφηγηματικό πλαίσιο. Τα ιστορικά γεγονότα αποτελούν το παρονομαστή πάνω στον οποίο κτίζεται ο κεντρικός σεναριακός μύθος, ο οποίος όμως ακολουθεί δύο ιδεολογικούς άξονες. Ο πρώτος είναι αυτός που αφορά το «πρόβλημα» του Γεωργίου του Στ΄, οι δυσκολίες δηλ. που παρουσιάζει στην ομιλία του, και ο δεύτερος η φιλία που αναπτύσσεται μεταξύ αυτού και ενός απλού λογοθεραπευτή, ο οποίος παρ’ ότι εμπειρικός και όχι γιατρός καλείται να θεραπεύσει τη ψυχή και το λόγο του Βασιλιά.

Γύρω από το πρώτο θεματικό άξονα περιστρέφονται οι προσπάθειες του Γεωργίου του Στ΄ να υπερνικήσει τις δυσκολίες του ξεπερνώντας όμως παράλληλα τα όρια του κι αντιμετωπίζοντας κατάματα κι αναπόφευκτα τις μνήμες του, τις ανεξόφλητες ψυχικές επιταγές του, δηλαδή τον εαυτό του. Η πορεία του Μπέρτι προς την αυτογνωσία αλλά και την επίγνωση περνά μέσα από το μονοπάτι της ευσυναίσθησης και γίνεται με τη βοήθεια του λογοθεραπευτή του (Τζέφρι Ρας), που επωμίζεται την ευθύνη της θεραπείας του. Οι έντονες συναισθηματικές συγκρούσεις του Βασιλιά όταν αντιμετωπίζει δίχως ωραιοποιήσεις και υπεκφυγές τα κομβικά σημεία των μνημονικών ιχνών του αλλά και του εαυτού του γίνονται  το δραματικό υπόβαθρο της ανάπτυξης της φιλμικής πλοκής. Η φιλία του Βασιλιά με το λογοθεραπευτή του, ανθρώπινη και αταξική, οδηγεί το φιλμικό κείμενο στο κρεσέντο του τέλους που όπως στα αληθινά παραμύθια είναι η άρση των εμποδίων που ο Βασιλιάς παρουσίαζε στο λόγο του και η δυνατότητα του να αρθρώσει σχεδόν σωστά το λόγο -ιστορικό σταθμό- μέσω του οποίου ανακοίνωσε  στον Αγγλικό λαό ότι η χώρα εμπλέκεται αναπόδραστα στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι τελευταίες σκηνές του έργου δίνουν την δυνατότητα στο Ρας να πραγματοποιήσει ένα ρεσιτάλ ηθοποιίας, ενώ ο Κόλιν Φερθ ενσαρκώνει μοναδικά το Γεώργιο Στ΄ αλλά και την ανθρώπινη αγωνία του ξεπερνώντας το τραυλισμό του να σταθεί στο ύψος των καταστάσεων.

Το φιλμικό αυτό κείμενο μπορεί να αποτελέσει εφαλτήριο για το μάθημα ή να γίνει το ίδιο αιτία μαθήματος σ’ όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, με θέμα: «Τα λάθη γίνονται για να μας δίνουν τη δυνατότητα να τα ξεπερνάμε». Ο όρος Cinemeducation”  αναφέρεται στην εκπαίδευση μέσω του κινηματογράφου με τη χρήση ταινιών οι οποίες έχουν ή μπορεί να λάβουν εκπαιδευτικό προσανατολισμό και να αποτελέσουν πλαίσιο ή εφόρμηση για τη διδακτική πράξη. Οι στόχοι που ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιώντας το φιλμικό κείμενο «Ο λόγος του Βασιλιά» πετυχαίνει είναι πολλαπλοί. Από τη μιά μέσω της ταινίας, αλλά και της ανάλογης εκπαιδευτικής πράξης, οι μαθητές αντιλαμβάνονται ότι η εγγενής, η επίκτητη δυσκολία υπάρχει για να μας δίνει τη δυνατότητα για να τη ξεπερνάμε. Η απενοχοποίηση του λάθους που τελικά είναι ανθρώπινο και αφορά ακόμα και βασιλιάδες μπορεί αν επιτευχθεί με τρόπο έμμεσο και ευχάριστο, απαλλαγμένο από στοιχεία στείρου και ξύλινου διδακτισμού. Η ρατσιστική αντιμετώπιση των ανθρώπων που είναι διαφορετικοί είναι επίσης ένα κεντρικό σημείο πάνω στο οποίο θα μπορούσε με εφαλτήριο το φιλμικό κείμενο να εστιαστεί η διδακτική πράξη. Από την άλλη ο κεντρικός θεματικός άξονας της φιλίας του κοινού θνητού λογοθεραπευτή Ρας και του Βασιλιά Γεωργίου Στ΄ θα μπορούσε να γίνει αφορμή για να καλλιεργήσουμε στα παιδιά την ενσυναίσθηση, αλλά και να τους θυμίσουμε ότι στη τεχνοκρατούμενη εποχή μας υπάρχουν, μπορεί να υπάρχουν ή πρέπει να υπάρχουν οι ανθρώπινες αιώνιες αξίες που υποστασιοποιούν την ανθρώπινη οντότητα δίνουν νόημα και ειδικό βάρος στη ζωή μας.Η οπτικοακουστική επανάσταση τέλος,ηταν η αφορμή ο βασιλίας Στ΄να συνειδητοποιησει οτι αν δεν ξεπερνούσει το πρόβλημα του δε θα ήταν ικανός να ανταποκριθεί στα καθήκοντα του και να αντιμετωπίσει τον Αγγλικό λάο.Με αφορμή αυτό το ιστορικό δεδομένο θα μπορούσαμε να συζητήσουμε με τα παιδιά για τη σύγχρονη οπτικοακούστικη επανάσταση και τις  επικοινωνιακές ανάγκες τις εποχής.

Ο Βασιλιάς Γεώργιος έκλαψε, φοβήθηκε αλλά δε παραιτήθηκε από τη προσπάθεια να πιστέψει πρώτα στον εαυτό του για να μπορέσει να ανταποκριθεί στα πολλαπλά καθήκοντα του ρόλου του. Ο μαθητής μικρός ή μεγάλος μαθαίνει έτσι έμμεσα ότι ο ίδιος οφείλει να αναγνωρίσει το λάθος του και να το απενοχοποιήσει για να το ξεπεράσει. Άλλωστε όλες οι εκδοχές είναι ανοιχτές, κι όλα είναι πιθανά για ένα κοινό θνητό αλλά και για ένα Βασιλιά…

«Οι Βασιλιάδες έρχονται εδώ χωρίς τις κορώνες και τα σκήπτρα τους, κι ήρωες χωρίς τα όπλα τους. Όσοι όμως απ’ αυτούς υπήρξαν μεγάλα πνεύματα, που το μεγαλείο τους πήγασε από μέσα τους και δε τους αποδόθηκε από εξωτερικούς παράγοντες αυτοί παίρνουν μαζί τους τη μεγαλοσύνη τους».

Αββαείο του Γουεστμίνστερ


1 Σχόλιο

  1. Καταπληκτική προσέγγιση. Ως μελλοντικός εκπαιδευτικός πιστεύω πως τέτοιες ταινίες με νόημα μπορούν κάλλιστα να αποτελέσουν αφορμή για τα υπέροχα μαθήματα…

Τα σχόλια είναι κλειστά.

Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση