Τον τελευταίο καιρό η παγκόσμια μουσική είναι κατα πολύ φτωχότερη. Μολίς έχουμε θρηνήσει τον χαμό ενός μεγάλου της jazz ,του Dave Brubeck και του Ravi Shankar, ενός δεξιοτέχνη του ινδικού σιτάρ. Και οι δύο είχαν σημαδέψει τα είδη μουσικής που εκπροσωπούσαν και έβαλαν την προσωπική τους σφραγίδα στην εξέλιξή τους. Ο Dave Brubeck ήδη από την δεκαετία του 40΄ ,όταν έπαιζε jazz στην Eυρώπη κατα την διάρκεια του Β Παγκοσμίου Πολέμου όντας στρατιώτης με άλλους νέγρους μουσικούς (πρωτοπορώντας και σε αυτό τον τομέα) και αργότερα με την δημιουργία του ”Τhe Dave Brubeck Quartet”. Ο Ravi Shankar ήταν ο μεγαλύτερος δεξιοτέχνης του σιτάρ παγκοσμίως. Ήταν εκείνος που έκανε γνωστό το σιτάρ και κατ επέκταση την ινδική μουσική στον Δυτικό κόσμο, ιδιαίτερα την δεκαετία του 70′, ανασύροντάς την απο την αφάνεια και αναδεικνύοντας την αξία και την πνευματικότητά της σε όλο τον κόσμο. Συνεργάστηκε με μεγάλους μουσικούς και συνθέτες σε όλη την διάρκεια της ζωής του και στην Ινδία τον θεωρούν στοιχείο της μουσικής κληρονομιάς της χώρας.Έχαιρε ιδιαίτερου σεβασμού.
Και οι δύο ήταν φωτεινά παραδείγματα και πρότυπα για τους νέους που αγαπουν την αναζήτηση στον χώρο της μουσικής. Ακολούθησαν άλλες γενιές μεγάλων μουσικών και συνθετών του 20ου αιώνα jazzίστες και μη. Αλλού όμως θέλω να καταλήξω.
Ποιά είναι τα πρότυπα που έχουν οι νέοι σήμερα; Από πού παίρνουν τις επιρροές τους;
Αλίμονο αν αρχίσουμε να αναθεματίζουμε το ένα είδος μουσικής ή το άλλο. Ποιός θα έχει το θράσσος να πει σε μια γενιά τί να ακούσει. Πώς να εκφραστεί. Μόνο αναχρονιστικοί θα είμαστε και οπισθοδρομικοί.
Η ιστορία της μουσικής άλλωστε ακολουθούσε πάντοτε τις κοινωνικές εξελίξεις. Στην εποχή της αποξένωσης, η μουσική θα αποκτήσει με την σειρά της πιο ”ατομικό”, πιο προσωπικό χαρακτήρα.Επίσης, λογικό δεν είναι και οι νέοι να στραφούν προς σκληρότερα ακούσματα, επιθετικότερη μουσική;
Άρα το θέμα των προτύπων (και στην μουσική) επανέρχεται αμείλικτα μπροστά μας. Βλέπω καθημερινά τα περισσότερα παιδιά να απορροφούνται απο αμερικάνικα πρότυπα hip hop, rap μουσικής. Αν και αναζητώ τις ρίζες τους στα ταλαιπωρημένα νέγρικα τραγούδια των blues, διακρίνω μία αυξημένη επιθετικότητα στον τρόπο απόδωσής τους, επηρρεασμένη από τον σύγχρονο αμερικανικό τρόπο ζωής.
Εδώ βρίσκεται και το κλειδί του ζητήματος κατά την άποψή μου. Από την στιγμή που η εποχή μας είναι η εποχή του ”εύκολου” ”χωρίς πολύ κόπο” ”με άλλα μέσα να τα καταφέρουμε…” ”αυτός διαφέρει: ας τον περιθωριοποιήσουμε”, πώς να αντισταθεί κάποιος σε αυτά;
Πρότυπα. Υπάρχουν πρότυπα για να γεννηθεί μια αντίληψη εκτίμησης, πνευματικότητας και δημιουργίας που έχει απωλεσθεί; Ελάχιστες φωτεινές εξαιρέσεις υπάρχουν. Και όπως είπα παραπάνω, η μουσική ακολουθεί με μικρή χρονική διάρκεια τις κοινωνικές εξελίξεις. Αν δεν υπάρχουν πρότυπα στην κοινωνία από πού θα αντλήσει την έμπνευσή της η μουσική; Αυτό σίγουρα ισχύει για κάθε λαό. Ευτυχώς από την μικρή αυτή γωνιά του κόσμου πέρασε ένας Γκάτσος, ένας Ελύτης, ένας Σεφέρης. Ευτυχώς βρέθηκε κι ένας Μάνος Χατζιδάκης, ένας Μ.Θεοδωράκης για να τους μελοποιήσει τόσο αγνά.
Και σε μια παγκοσμιοποιημένη κοινωνία, μήπως πρέπει να μιλάμε ήδη και για παγκοσμιοποιημένη μουσική;
Κανείς δεν το θέλει αυτό. Τόση ισοπέδωση θα ήταν πραγματικά καταστροφική..Κι όμως. πολλές φορές τρομάζω με τον ρυθμό με τον οποίο απομακρύνονται οι νέοι από την μουσική τους παράδοση.
Τελικά το νέο γεννιέται στην μουσική, όταν το παλιό πεθαίνει; Θεωρητικά ναι. Η ιστορία αυτό μας διδάσκει πάντως. Ίσως να αργεί λίγο μέχρι να βγεί στην επιφάνεια και το δούμε ολοκάθαρα με όλες του τις πτυχές.
Ας μην αφήσουμε όμως την σύγχρονη βαρβαρότητα να επισκιάσει τα όνειρά μας.
Θα μπορέσουμε άραγε;

Καλησπέρα σε όλους! Αυτή είναι η πρώτη μου δημοσίευση σε αυτό το blog.