ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΑ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΤΑΠΗΤΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΙΟΥ ΠΕΤΡΟΥ

Η  ιδέα της κατασκευής εργοστασίου ταπητουργίας ξεκίνησε στο Lynn της Μασσαχουσέτης στις αρχές του αιώνα ή και νωρίτερα, από τον Σύλλογο Αγιοπετριτών στο Λήν της Αμερικής. Ο οποίος διέθεσε αρκετά χρήματα για την εισαγωγή της ταπητουργίας στον Άγιο Πέτρο . Ανέλαβε με δικά του έξοδα,  μια Αγιοπετριτοπούλα την έστειλε στην Αθήνα να μάθει την ταπητουργική τέχνη, κι ύστερα να διδάξει τις  άλλες Αγιοπετρίτισσες, να υφαίνουν κυλίμια-χαλιά (Θάνου Βαγενά «Χρονικά των Αγιοπετριτών» Τόμος Α, σελ.120, έκδοση Συλλόγου «ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ» Αγιοπετριτών Αττικής 1974).

Για αγνώστους λόγους, ο Σύλλογος σταμάτησε την λειτουργία του, άφησε όμως ένα σεβαστό ποσό χρημάτων σε μια τράπεζα της Αμερικής, με σκοπό  χρησιμοποιηθεί για να χτισθεί κτίριο Εργοστασίου Ταπητουργίας στον Άγιο Πέτρο Αρκαδίας. Τα χρήματα που συγκεντρώθηκαν, σεβαστό ποσό για την εποχή, ήταν παραπάνω από 600.00 δρχ. Την αποδέσμευση του χρηματικού ποσού, κατόρθωσε από την τράπεζα της Αμερικής, ο Σύλλογος των εν Πειραιεί  Αγιοπετριτών (Θάνου Βαγενά «Χρονικά των Αγιοπετριτών» Τόμος Α, σελ.120, έκδοση Συλλόγου «ΑΓΙΟΣ ΠΕΤΡΟΣ» Αγιοπετριτών Αττικής 1974).

Στη συνέχεια με πρωτοβουλία του Συλλόγου των εν Πειραιεί  Αγιοπετριτών, με Πρόεδρο τον Γεώργιο Παντελή Σπυράκη και τα δέκα μέλη του Συλλόγου, αποφάσισαν την οικοδόμηση ενός κτιρίου, σε οικόπεδο που παραχωρήθηκε από την Κοινότητα Αγίου Πέτρου, προκειμένου να λειτουργήσει ως  «Εργοστασίο Ταπητουργίας και Χειροτεχνίας». Τα σχέδια ανατέθηκαν στον αρχιτέκτονα Καπερώνη, ενώ η δαπάνη ανερχόταν στις 600.000 δρχ. Το κτίριο δόθηκε προς χρήση και εκμάθηση για τους σκοπούς της ταπητουργίας, το 1926 (όπως μας πληροφορεί η επιγραφή στην είσοδο του κτιρίου). Την εγκατάσταση των αργαλειών, 75 το σύνολο, και των υπόλοιπων εργαλείων την ανέθεσε ο Σύλλογος, σε μια μεγάλη ταπητουργική εταιρεία, με την ονομασία The Oriental Carpet Manufacturers Ltd. με την προοπτική να εργάζονται περίπου 200 κοπέλες του χωριού.  Την 28 Ιανουαρίου 1932, Ο Σύλλογος των εν Πειραιεί  Αγιοπετριτών, δια των Γεώργιου Παντελή Σπυράκη (Πρόεδρος) και Δημητρίου Ιωάννου Βελλή (Γραμματέας) πάραχωρεί το Εργοστασίο Ταπητουργίας μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο στην Κοινότητα Αγίου Πέτρου, με σκοπό την συνέχιση της λειτουργίας του (αριθμ. συμβολαίου 4376/28-01-1932).

Στο ισόγειο του κτιρίου ήταν οι αργαλειοί με τις εργάτριες που έφτιαχναν χειροποίητα χαλιά, εξαιρετικής ποιότητας, αλλά και χαλιά μεγάλου μεγέθους όπου χρησιμοποιούνταν σε μεγάλες αίθουσες (σάλες). Ο πρώτος όροφος χρησιμοποιούταν ως χορός εκδηλώσεων (χοροεσπερίδες, εκθέσεις, χώρος για επίσημα δείπνα με εξέχουσες προσωπικότητες, εθνικές εορτές, θρησκευτικές εορτές καθώς και χώρος όπου δίνονταν παραστάσεις θεατρικών έργων από τους νέους και νέες του χωριού). Στο Ταπητουργείο εργάζονταν 25-30 εργάτριες, υπό την διεύθυνση του κ. Κοσμά Ηλιάδη, με καταγωγή από την Μικρά Ασία.

Το 1937, στο ισόγειο του Ταπητουργείου και στο ΒΔ του τμήμα, παραχωρήθηκε το 1/3 του και τοποθετήθηκε εκεί η μεγάλη γεννήτρια παραγωγής ρεύματος. Η γεννήτρια καθώς και οι κολώνες και το ηλεκτρολογικό υλικό που χρησιμοποιήθηκε, ήταν προσφορά στο χωριό του μεγάλου ευεργέτη και αείμνηστου, Αθανάσιου Τσαγκάρη από την Αθήνα. Το κτίριο  έτσι αποκτά διπλό ρόλο. Ως Ταπητουργείο που φτιάχνουν χειροποίητα χαλιά, και ως εργοστάσιο ηλεκτροδότησης, με την λειτουργία της ηλεκτρογεννήτριας, που έδινε ρεύμα σε όλο το χωριό. Το 1952 ο ίδιος Δωρητής, έφερε μια νέα ηλεκτρογεννήτρια, μεγαλύτερης ισχύος και χρηματοδότησε την κατασκευή ηλεκτρόμυλου, στο προαύλιο χώρο του κτιρίου, για την άλεση των δημητριακών του χωριού.

Το 1944-1948 λόγω της κατοχής αλλά και του θανάτου του Κοσμά Ηλιάδη, η λειτουργία του Ταπητουργείου σταμάτησε αλλά παραμένει σε λειτουργία το μέρος του κτιρίου με  την ηλεκτρογεννήτρια.

Το 1949 ο κ. Ηλίας Ηλιάδης , γιος του παλιού διαχειριστή κ. Κοσμά , επαναλειτουργεί το τμήμα του Ταπητουργείου με τους αργαλειούς και τα χειροποίητα χαλιά στο ισόγειο, και με εργατικό δυναμικό 30-40 κοριτσιών. Το 1957 στον πρώτο όροφο λειτουργεί σχολή οικοκυρικής, μαγειρικής , κεντήματος με εκπαιδεύτριες, υπό την αιγίδα του Ελληνικού Κράτους και συμμετοχή στην εκπαιδευτική διαδικασία σχεδόν του συνόλου των κοριτσιών του χωριού. Ενώ συνεχίζει ο πρώτος όροφος, οπότε χρειάζεται να γίνεται αίθουσα εκδηλώσεων συνεστιάσεων και γενικότερα πολιτιστικών δρώμενων. Είναι η στιγμή που το κτίριο βρίσκεται στο κέντρο της οικονομικής και πολιτιστικής ζωής του χωριού. Η δε ανάπτυξη του χωριού σε όλους τους τομείς αλματώδη.

Μετά από δύο χρόνια, το 1958 σταματά η λειτουργία της σχολής οικοκυρικής και μαγειρικής, ενώ το 1960 σταματά και η λειτουργία του Ταπητουργείου, με τη μορφή των αργαλειών και των χειροποίητων χαλιών. Έκτοτε έγινε μια ακόμα προσπάθεια, το 1990,  για την λειτουργία του κτιρίου ως χώρος παρασκευής εσωτερικών ενδυμάτων,με εργατικό δυναμικό 40 ατόμων, τα μεταγενέστερα χρόνια, αλλά για μικρό σχετικά διάστημα (μαρτυρίες και πηγές Μπελδέκου Ιωάννη, Αρφάνη Ιωάννη και Κόκοτα Δημητρίου).

Αρφάνης Αλέξιος – Κατσής Δημήτριος