Η ιστορία της παιδαγωγικής

Την Παιδαγωγική τη συναντάμε από την αρχαιότητα με θεωρητικές προσεγγίσεις από τον Σωκράτη, τον Πλάτωνα και τον Αριστοτέλη. Στη συνέχεια, τη συναντάμε στο Χριστιανισμό και το Μεσαίωνα, στην Αναγέννηση, στην εποχή Μπαρόκ, στον αιώνα του Διαφωτισμού, κατά τη Βιομηχανική Επανάσταση και στον 20ό αιώνα.

Κατά το 17ο-18ο αιώνα, δεν απαιτείται γνώση βιβλίου, αλλά γνώση του κόσμου και ικανότητα για το καθετί. Η εκπαίδευση αποκτά προσωπικό χαρακτήρα και προσλαμβάνονται ιδιωτικοί παιδαγωγοί. Κυριαρχεί γενικά ο ευσεβισμός.

Κατά το Διαφωτισμό, βασικός σκοπός είναι να διαφωτιστούν όλοι οι άνθρωποι, ενώ στην ιδεαλιστική εποχή παρατηρούνται ευρείες μεταρρυθμίσεις στο εκπαιδευτικό σύστημα. Κατά την εποχή της εκβιομηχάνισης, παρατηρείται στροφή προς τον κόσμο, τις φυσικές επιστήμες με τις πειραματικές μεθόδους, ενώ τον 20ό αιώνα εμφανίζεται το Σχολείο Εργασίας και το Σχολείο Παραγωγής.

Μέχρι να διαμορφωθεί σε αυτοτελή επιστήμη, η Παιδαγωγική πέρασε από διάφορα εξελικτικά στάδια. Αρχικά ήταν η ενστικτώδης Παιδαγωγική, που αφορά στην αγωγή που παίρνει το παιδί στα πρώτα χρόνια της ζωής του από τους γονείς του. Η παραδεδομένη Παιδαγωγική αφορά στην αγωγή που παίρνει το παιδί στα πρώτα χρόνια της ζωής του μέσω αποφθεγμάτων και γνωμικών. Στην αξιωματική/δημιουργική Παιδαγωγική, διατυπώνονται αρχές και αξιώματα εξεχουσών προσωπικοτήτων. Στη συστηματική Παιδαγωγική έχουμε τη δημιουργία ενός συστήματος παιδαγωγικών γνώσεων. Τέλος, εμφανίζεται η επιστημονική Παιδαγωγική με τη δημιουργία Εδρών της Παιδαγωγικής στα πανεπιστήμια (π.χ. η Έδρα Παιδαγωγικής στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, που οδήγησε στην ίδρυση του Εργαστηρίου Πειραματικής Παιδαγωγικής το 1923 και στο σημερινό Τομέα Παιδαγωγικής της ίδιας σχολής) και ακολουθούν η νεότερη και η σύγχρονη Παιδαγωγική.