• Ο δάσκαλος θα πρέπει να έχει «δοκιμάσει» νοερά τη δραστηριότητα για να λειτουργήσει αποτελεσματικά ως «σύμβουλος» των ομάδων: πρέπει να έχει καταλάβει τι ακριβώς καλούνται να κάνουν οι μαθητές, ποιες δυσκολίες είναι πιθανόν να αντιμετωπίσουν, πώς αλληλοσυνδέονται οι διάφορες αναθέσεις / οδηγίες και ποια θα είναι περίπου η εξέλιξη της δραστηριότητας. § Οι αναθέσεις πρέπει να είναι καλά σχεδιασμένες και συγκεκριμένες: συνιστάται να δοθούν γραπτώς στον πίνακα, μια διαφάνεια ή τα φύλλα εργασίας που διανέμονται στις ομάδες. § Πρέπει να διευκρινιστεί στις ομάδες ο χρόνος που δίνεται για τη δραστηριότητα. § Οι διαδικαστικές διευκρινίσεις πρέπει όσο το δυνατόν να δοθούν στην αρχή για να μη διακόπτεται συνέχεια η ομαδική εργασία. § Οι ομάδες χρειάζονται κάποιο χρόνο για να καταλάβουν τις οδηγίες που παίρνουν. Συνιστάται να μην παρέμβει ο δάσκαλος αμέσως μόλις αντιληφθεί κάποια σύγχυση, αλλά μόνο εφόσον η ομάδα ζητήσει τη βοήθειά του. § Οι αναθέσεις θα έπρεπε να επιτρέψουν αποτελέσματα που δεν θα μπορούσαν το ίδιο καλά να πετύχουν οι μαθητές ατομικά ή στην ολομέλεια. § «Ενεργός συγκράτηση του διδάσκοντα» : αφού περάσει μια αρχική φάση επαφής ή προσωπικής επικοινωνίας στις ομάδες, κατά την οποία συνιστάται να μην παρέμβει ο εκπαιδευτικός, είναι σκόπιμο να ‘αφουγκραστεί’ διακριτικά τις ομάδες, και να προσφέρει τις συμβουλές το υ εκεί που το υ το ζητάνε ή διαπιστώσει ο ίδιο ς μια σοβαρή αδυναμία. Δεν συνιστάται να κάνει ο εκπαιδευτικός τελείως διαφορετική δουλειά κατά τη διάρκεια της ομαδικής εργασίας. 6 § Η φάση ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων από τις ομάδες στην τάξη χρειάζεται να σχεδιαστεί με προ σο χή, διαφορετικά μπορεί να ακυρωθεί η θετική εμπειρία που άφησε η εργασία σε ομάδες : – πρέπει να είναι σαφές τι ακριβώς ζητείται από τις ομάδες όταν καλούνται να ενημερώσουν τους συμμαθητές τους και να τους δοθούν ακριβείς σχετικές οδηγίες – πρέπει επίσης να ανατεθεί κάποια δραστηριότητα στους υπόλοιπους μαθητές.

Α. Χατζηδάκης

Προτάσεις της διδάσκουσας για την εξέλιξη της Ομαδοσυνεργατικής μεθόδου στη διδακτική πράξη

Ευρύτερη  ένταξη της Ομαδοσυνεργατικής μεθόδου  στη διδακτική διαδικασία. Προς την κατεύθυνση αυτή είναι σκόπιμες οι εξής ενέργειες:

Η  γενικότερη εμπλοκή και υποστήριξη του σχολείου και η  θετική διάθεση  προς τις νέες μεθόδους.  Η διάχυση της δράσης στην εκπαιδευτική κοινότητα με διαρκή ενημέρωση και ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των εκπαιδευτικών και νέες προτάσεις. Η επιμόρφωση και υποστήριξη της δράσης βάσει των σύγχρονων επιστημονικών δεδομένων και παιδαγωγικών αναγκών.

 Πηγή:

  Βαλασοπούλου, Α. Η διδασκαλία των Αρχαίων Ελληνικών από Μετάφραση της Γ΄ Γυμνασίου με την Ομαδοσυνεργατική μέθοδο, Επιμορφωτική εκδήλωση Σχολικής Συμβούλου ΠΕ02, Σπυροπούλου, Χ. : Η καινοτομία στη διδασκαλία των Φιλολογικών     Μαθημάτων, Βιβλιοθήκη Γυμνασίου-ΓΕΛ Βέλου, 8 & 11 Δεκεμβρίου 2015
 

Η ομαδοσυνεργατική διδασκαλία (ΟΔ) έχει τις αφετηρίες της στο κίνημα της Νέας Αγωγής και τον κοινωνικό κονστρουκτιβισμό, ενώ το μεγάλο της πλεονέκτημα είναι ότι μπορεί να εφαρμοστεί σε όλες τις σχολικές βαθμίδες και στα περισσότερα μαθήματα (Χατζηδήμου 2011). Γενικότερα πλεονεκτήματα της ΟΔ είναι: σε ατομικό επίπεδο οι μαθητές χρησιμοποιούν πολλαπλές πηγές πληροφόρησης, αναπτύσσονται γλωσσικά (αφού εκφράζονται, επιχειρηματολογούν, αναλύουν, συνθέτουν και παρουσιάζουν), καλλιεργούν ανώτερες πνευματικές λειτουργίες (αφού ελέγχουν κριτικά, διερευνούν πολύπλευρα, στοχάζονται, κρίνουν και ελέγχουν τη διαδικασία της εργασίας τους), απαλλάσσονται από τον εγωκεντρικό τρόπο σκέψης, καλλιεργούν θετικά συναισθήματα, αποκτούν αυξημένες δυνατότητες επικοινωνίας και προσωπικής έκφρασης, καλλιεργούν την αυτοεκτίμηση, συνειδητοποιούν την αλληλεξάρτηση και τη σημασία της συνεργασίας κ.ά. Με λίγα λόγια, η τάξη γίνεται κοινότητα μάθησης και οικοδομείται μια συμμετοχική σχολική κουλτούρα.

Ενδεικτικές φάσεις της ΟΔ: α. Παρουσίαση του προβλήματος / ζητήματος, β. Εργασία των ομάδων, γ. Παρουσίαση της δουλειάς των Ομάδων, δ. Συζήτηση σε ολομέλεια / συμπεράσματα / αξιολόγηση της διαδικασίας.

Ο εκπαιδευτικός στην ΟΔ αποσύρεται κατά κάποιο τρόπο από το προσκήνιο της τάξης, κατευθύνει διακριτικά τις δραστηριότητές της, γνωστοποιεί τους στόχους της εργασίας, συντονίζει τη σύσταση των ομάδων και την κατανομή των εργασιών, παρέχει βοήθεια όποτε του ζητηθεί και συντονίζει την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων στην ολομέλεια. Οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή της αφορούν κυρίως στη διαμόρφωση ενός ευνοϊκού περιβάλλοντος στο σχολείο, στην οργάνωση και προετοιμασία του δασκάλου (σε ετήσια και ημερήσια βάση), στη σύναψη «συμβολαίου» με τους μαθητές της συγκεκριμένης τάξης και στην πρόβλεψη για την αξιολόγηση των μαθητών (και σε ομαδικό και σε ατομικό επίπεδο).