ΕΝΝΟΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Επικοινωνία είναι η μεταβίβαση ενός μηνύματος (σκέψεις, ιδέες, γνώμες, συναισθήματα, οδηγίες, εντολές) από έναν πομπό σε ένα δέκτη με τη χρησιμοποίηση κάποιου μέσου.
ΚΥΡΙΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Τα κύρια στοιχεία της επικοινωνίας είναι:
Το μήνυμα
Ο πομπός
Ο δέκτης
Το μέσο μετάδοσης
ΜΗΝΥΜΑ
Οι σκέψεις, οι ιδέες, οι γνώμες, τα συναισθήματα, οι οδηγίες και οι εντολές αποτελούν το μήνυμα. Μήνυμα είναι αυτό που μεταβιβάζεται.
ΠΟΜΠΟΣ
Πομπός είναι αυτός που μεταδίδει το μήνυμα. Είναι αυτός που αποφασίζει να ανακοινώσει, να γνωστοποιήσει ή να επιβάλει τη γνώμη, τη σκέψη και τις ιδέες του σε κάποιον άλλο.
ΔΕΚΤΗΣ
Δέκτης θεωρείται το άτομο που δέχεται το μήνυμα του πομπού. Ο δέκτης μπορεί να είναι παθητικός ή ενεργητικός ανάλογα με τη δυνατότητα να αντιδράσει ή όχι.
Για παράδειγμα, ο τηλεθεατής που παρακολουθεί μία μαγνητο-σκοπημένη εκπομπή κατά των ναρκωτικών, ακούει παθητικά τα στοιχεία που παρουσιάζει ο δημοσιογράφος και οι καλεσμένοι του, χωρίς να μπορεί να συμμετέχει στη συζήτηση.
Αν η εκπομπή είναι ζωντανή, ο τηλεθεατής έχει τη δυνατότητα να τηλεφωνήσει και να εκφράσει τη γνώμη του. Στην περίπτωση αυτή ο δέκτης θεωρείται ενεργητικός.
ΜΕΣΟ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ
Για να μεταδοθεί ένα μήνυμα χρειάζεται κάποιο μέσο μετάδοσης. Τα μέσα μετάδοσης είναι οι εφημερίδες, τα περιοδικά, η τηλεόραση, το ραδιόφωνο, τα βιβλία, οι ηλεκτρονικοί υπολογιστές, το διεθνές διαδίκτυο (internet) και οι διαμορφωτές κοινής γνώμης.
Ως διαμορφωτές κοινής γνώμης θεωρούνται ηγετικές φυσιογνωμίες από το χώρο της επιστήμης, της πολιτικής και του πολιτισμού, που μπορούν με τη γνώμη τους να επηρεάσουν ένα μεγάλο αριθμό ανθρώπων.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα διαμορφωτή κοινής γνώμης αποτελεί ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος, ο οποίος με τις δηλώσεις του επηρεάζει την ψυχολογία αυτών που επενδύουν στο Χρηματιστήριο, με αποτέλεσμα να μειώνεται ή να αυξάνεται ο γενικός δείκτης του Χρηματιστηρίου Αξιών Αθηνών.
ΔΕΥΤΕΡΕΥΟΝΤΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Τα δευτερεύοντα στοιχεία της επικοινωνίας είναι:
Ο θόρυβος
Η κωδικοποίηση του μηνύματος
Η ενορχήστρωση του μηνύματος
Η αποκωδικοποίηση του μηνύματος
Ο ΘΟΡΥΒΟΣ
Ως θόρυβος θεωρείται οποιοσδήποτε παράγοντας μπορεί να αλλοιώσει το μήνυμα. Παραδείγματα θορύβου είναι το ξεθωριασμένο βιβλίο, οι παρεμβολές στο ραδιόφωνο, η κακή συχνότητα λήψης στην τηλεόραση, ο χαμηλόφωνος ή βραδύγλωσσος ομιλητής, το πέρασμα ενός ασθενοφόρου με σειρήνα καθώς ακούμε ένα μήνυμα κ.άλ.
Η ΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ
Είναι ο τρόπος με τον οποίο οργανώνουμε και μεταδίδουμε το μήνυμα. Είναι μία πολύ σημαντική διεργασία. Το μήνυμα πρέπει να μεταδίδεται με τέτοιο τρόπο, ώστε να προκαλεί την προσοχή του δέκτη.
Πρώτα απ’ όλα, το μήνυμα πρέπει να είναι απλό. Χρησιμοποιούμε απλές φράσεις, συνθήματα και σύμβολα.
Δεύτερον, χρειάζεται ορισμένο επίπεδο ταχύτητας στη μετάδοση του μηνύματος. Όταν η ταχύτητα είναι πολύ μεγάλη ή πολύ χαμηλή, δεν υπάρχει αναγνώριση των λέξεων.
Τρίτον, το μήνυμα θα πρέπει να ταιριάζει με τις πολιτιστικές και ηθικές αξίες των δεκτών.
Η ΕΝΟΡΧΗΣΤΡΩΣΗ ΤΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ
Η ενορχήστρωση του μηνύματος είναι ο τρόπος με τον οποίο επαναλαμβάνουμε το μήνυμα σε διαφορετικές κατηγορίες δεκτών. Με την ενορχήστρωση μετατρέπουμε το μήνυμα, ώστε να είναι κατανοητό σε αυτούς προς τους οποίους απευθύνεται.
Αν, για παράδειγμα, θέλουμε να μεταδώσουμε το μήνυμα σε πέντε κατηγορίες δεκτών, τότε πρέπει να το κωδικοποιήσουμε πέντε φορές.
Αυτό που αλλάζει στην επανάληψη του μηνύματος είναι το ύφος, η επιχειρηματολογία και η επιλογή των μέσων. Ο στόχος του μηνύματος παραμένει ο ίδιος.
Η ΑΠΟΚΩΔΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΜΗΝΥΜΑΤΟΣ
Η αποκωδικοποίηση του μηνύματος είναι ο τρόπος με τον οποίο ο δέκτης αντιλαμβάνεται, ερμηνεύει και κατανοεί τη σημασία του μηνύματος.
Οι παράγοντες που επιδρούν στην αποκωδικοποίηση του μηνύματος είναι:
Το φύλο
Ο τόπος καταγωγής
Το μορφωτικό επίπεδο
Η ηλικία
Η θρησκεία
Το οικογενειακό περιβάλλον
Το κοινωνικό περιβάλλον
Το επάγγελμα
Η θέση στην ιεραρχία
Τα ενδιαφέροντα