Παρθενώνας: Ένα Πρώιμο Τεχνολογικό Επίτευγμα
ΤΟ ΜΝΗΜΕΙΟ
Το εκθαμβωτικό αποτέλεσμα της συνεργασίας των σημαντικότερων αρχιτεκτόνων της χρυσής εποχής της Αθηναϊκής ηγεμονίας. Για την κατασκευή του εργάστηκαν ο Ικτίνος, ο Καλλικράτης και ο Φειδίας, που είχε και την ευθύνη του γλυπτού διάκοσμου.
Μνημείο παγκόσμιας πολιτισμικής κληρονομιάς, ο παρθενώνας έχει επικρατήσει ως το σύμβολο της κλασικής αρχαιότητας.
Χτισμένος στα μέσα του 5ου π.Χ. αιώνα, είναι ένας από τους λίγους ναούς στον ελλαδικό χώρο που είναι φτιαγμένοι αποκλειστικά με μάρμαρο και ο μόνος δωρικού τύπου με ανάγλυφες όλες του τις μετόπες. Ήταν δε ζωγραφισμένος με χρυσό, κόκκινο και μπλε.
ΣΥΜΒΟΛΟ ΤΕΛΕΙΟΤΗΤΑΣ
Ο Παρθενώνας παρουσιάζει τέλεια αρμονικές αναλογίες μέχρι την παραμικρή του λεπτομέρεια. Αν και ο ναός αυτός ήταν μεγαλύτερος από τους άλλους δωρικούς ναούς της εποχής του, οι αναλογίες του ήταν τόσο αρμονικές, ώστε να του προσδίδουν εκπληκτική ομοιογένεια μορφής, μνημειώδη μεγαλοπρέπεια και πρωτοφανή χάρη σε σύγκριση με τους πιο βαρείς δωρικούς προκατόχους του.
Στη φήμη του ναού συνέτειναν και οι ασύλληπτες λεπτομέρειες της κατασκευής. Ο στυλοβάτης παρουσίαζε ελαφρά τυμπανοειδή καμπύλωση, οι ραδινοί κίονες απέκλιναν από την κατακόρυφο προς το κέντρο του ναού και η συνολική σχεδίαση ήταν πυραμιδοειδής. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχανόταν μία κίνηση προς τα μέσα και προς τα πάνω που μετέτρεπε τον Παρθενώνα σε ένα παλλόμενο οργανικό σύνολο. Η ένταση των κιόνων (ένα ανεπαίσθητο «φούσκωμα» στο μεσαίο τμήμα τους) απέδιδε οπτικά το γεγονός ότι οι κίονες σήκωναν μεγάλο βάρος. Οι αναρίθμητες αυτές λεπτότητες σχεδιάστηκαν με μεγαλοφυή τρόπο και εκτελέστηκαν με μαθηματική ακρίβεια.
Η ΖΩΦΟΡΟΣ
Η ζωφόρος του παρθενώνα (οι τετράγωνες περιοχές περιμετρικά του ναού που φέρουν ανάγλυφες παραστάσεις) απεικονίζει την πομπή των Παναθηναίων, την πιο μεγάλη θρησκευτική γιορτή των Αθηνών. Είχε 160 μέτρα μήκος και σχεδόν ένα μέτρο πλάτος.
Το θέμα της ζωφόρου είναι πρωτοποριακό, γιατί δεν διηγείται ένα μυθολογικό αλλά ένα πραγματικό γεγονός. Είναι η στιγμή της πομπής και της παράδοσης του πέπλου από τον λαό της Αθήνας στη προστάτιδα θεά Αθηνά. Στη δυτική πλευρά της ζωφόρου φαίνεται η ετοιμασία στον Κεραμεικό. Στην ανατολική πλευρά, όπου ήταν και η είσοδος του ναού παριστάνονταν η Αθηνά, ο Ζευς, η Ήρα και άλλοι θεοί, που ήρθαν να πάρουν μέρος στην πομπή και ανάμεσά τους εμφανίζεται παιδί που παραδίδει στον ιερέα τον πέπλο.
Συνολικά απεικονίζει 400 μορφές ανθρώπων και θεών και 200 μορφές ζώων, όπως πρόβατα, βόδια και άλογα. Η μεγάλη ποικιλία των παρισταμένων, η θελκτική σεμνότητα των παρθένων, η ελεύθερη και αβίαστη στάση των συνδιαλεγομένων ανδρών, η ζωηρότητα των αλόγων, η δύναμη των δυστροπούντων βοδιών και τέλος η χάρη όλων των μορφών και των κινήσεων καθιστούν τη ζωφόρο, όχι μόνο αυθεντική ταινία της θρησκευτικής πομπής των Παναθηναίων και διαρκές μνημείο της δόξας των Αθηνών αλλά και αριστουργηματικό έργο του μεγάλου καλλιτέχνη του Παρθενώνα.
