anakata

Πολυπραγμοσύνης εγκώμιον

O Σουκ κρίνει το ελληνικό σχολείο

Φεβ 201316

Οι Ελέφαντες χορεύουν στα Τρίκαλα

Δεν μπορώ να κρατηθώ και να μην αντιγράψω ένα εκτεταμένο απόσπασμα από το τελευταίο βιβλίο της Σοφίας Νικολαϊδου  Χορεύουν οι ελέφαντες (εκδ. Μεταίχμιο, σελ 298-299). Εκθέτει τις απόψεις του ένας κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ο Μαρίνος Σουκιούρογλου, καθηγητής στη μέση εκπαίδευση:

«Ο Μαρίνος Σουκούρογου μισούσε το σχολείο. Σιχαινόταν εξ ενστίκτου το εκπαιδευτικό σύστημα, ιδίως το ελληνικό. Το θεωρούσε πνευματοκτόνο, ιδεοληπτικό και μεγαλομανές. Απεχθανόταν τον αβαθή φορμαλισμό του. Τα αρχαιογνωστικά μαθήματα -η κορωνίς των ανθρωπιστικών σπουδών όπως έκρινε η πανίσχυρη πλειοψηφία- εξυπηρετούσαν σύμφωνα με την κατασταλαγμένη γνώμη του τον εθνικό εγωισμό.

»Όμως αυτό που τον πονούσε περισσότερο ήταν η διδασκαλία της Ιστορίας. Οι μαθητές μάθαιναν να σκέπτονται με τρόπο στατικό. Λες κι όλα τα ζητήματα είχαν διαχρονικό κι απαράλλαχτο χαρακτήρα. Η ιστορικότητα για το ελληνικό σχολείο ήταν μια έννοια θεωρητική, στην ουσία της άγνωστη. Οι άνθρωποι που γνώριζε, ιδίως οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι άλλοι, προσλάμβαναν εξ αντανακλάσεως την ευρωπαϊκή αποδοχή του αρχαιοελληνικού κλέους και έσπευδαν να την επενδύσουν υπαρξιακά. Όχι να την κατανοήσουν ιστορικά. Η αίσθηση του χιούμορ σε τέτοια ζητήματα ήταν έγκλημα καθοσιώσεως. Η σεμνοπρέπεια πλάκωνε τα πάντα. Υποπτευόταν ότι πίσω από όλα αυτά κρυβόταν ένας ανομολόγητος -πλην όμως συστηματικά καλλιεργημένος- πουριτανισμός που ήθελε τη γνώση επώδυνη. Ανόθευτη από ευχαρίστηση και ηδονή.

[…]

»Ο ελληνικός επαρχιωτισμός σε συνδυασμό με τον εθνικό ναρκισσισμό όριζαν τον φαύλο κύκλο της ελληνικής εκπαίδευσης, η οποία αντί να ανοίγει προς τα έξω κλεινόταν συστηματικά προς τα μέσα. Τα παιδιά μεγάλωναν σ’ ένα τέτοιο μαντρί, όπου η γνώση έμοιαζε ξέχωρη από την εμπειρική επαλήθευση και όπου η μάθηση προβαλλόταν ως βάσανο και σχεδόν ποτέ ως ευχάριστη περιπέτεια. Διδάσκονταν την άκριτη ευσέβεια στα σχολικά εγχειρίδια και την αυθεντία του δασκάλου. Η παρόρμηση της ανεξάρτητης σκέψης πατασσόταν, πριν προλάβει να σηκώσει κεφάλι».

Ημερολόγιο μιας τάξης

Δεκ 20126

Διαβάστε για αυτό το βιβλίο στο Πανδοχείο. Από εκεί αντιγράφω εικόνες και μέρος του κειμένου για το βιβλίο του πρόωρα χαμένου εκπαιδευτικού:

Ένα είδος παιχνιδιού που αγαπούσε ο Ονόφρι ήταν η σύνταξη από τους μαθητές ενός προσωπικού λεξικού. Εκείνος τους έδινε τις λέξεις κι εκείνοι έφτιαχναν τα δικά τους λήμματα. Οι απαντήσεις στο Ιδανικό και στον Φόβο αποκαρδίωσαν τον συγγραφέα: το ιδανικό ταυτίζεται με την καριέρα, τη σεβαστή θέση και την επιτυχία, ο δε φόβος συνίσταται στο να μην τους καταλαβαίνουν, να μη τα καταφέρουν, να απογοητεύσουν τις προσδοκίες των γονιών, να μην γίνουν αποδεκτοί, να μείνουν μόνοι. Από την άλλη, πού θα διοχετευθούν οι νέοι ανάμεσα στα δεκαπέντε και τα εικοσιπέντε που υπερβαίνουν πλέον το ένα δισεκατομμύριο; Πώς θα αντιμετωπιστεί αυτή η ισχυρή ενέργεια τόσων ορμονών; Ο κόσμος μας επινόησε δρόμους χωρίς χώρους για τους εφήβους, παρά μόνο μάντρες, πάγκους και έρημες πλατείες. Πώς γίνεται να υπάρχουν τόσα Κέντρα Ηλικιωμένων και κανένα Κέντρο Νεότητας πέραν των καταλήψεων;

Ο Ονόφρι εκφράζει με απόλυτη ειλικρίνεια τις αμφιβολίες και τις αμφιταλαντεύσεις του όσον αφορά την δική του θέση. Δεν γνωρίζει πλέον με σιγουριά αν είναι καλό να διδάσκεις τους νέους να προχωρούν χωρίς βιασύνη προς τη γνώση του χαρακτήρα τους και να διαβαίνουν με ηρεμία στη συγκρότησή τους, χωρίς να δέχονται άκριτα πρότυπα. Προβληματίζεται όταν η κραυγή του ή η γροθιά στην έδρα για να ξανακερδίσει την χαμένη τους προσοχή διακόπτει την μαγεία ή την πλήξη τους, γιατί αμφότερες μπορούν να γεννούν κοινές φαντασιώσεις και οίστρους που δεν πρέπει να διαρρηγνύονται.

Το βιβλίο ως χαρά

Δεκ 20122

Ένα βίντεο για τα βιβλία ως ζώσα χαρά.

Η γλώσσα των Μινωιτών

Δεκ 20122

Ένα  Μινωικό Λεξικό από  την υποδειγματική σελίδα με τίτλο Δαιδαλικά του ΤΕΙ Κρήτης

Η εκπαίδευση στη λογοτεχνία

Δεκ 20122

Πολλοί εκπαιδευτικοί διακονούν και τη λογοτεχνία,

καταφέρνοντας να κρατάνε και τα δύο καρπούζια σε μια μασχάλη.

Με αφορμή την έκδοση ενός ακόμα βιβλίο συναδέλφου,

Κεντρικός ήρωας ο φιλόλογος Σουκιούρογλου, με τα φλώρικα ρούχα και το ανατρεπτικό προφίλ

φτιάχνω μια πρόχειρη λίστα:

  • Δώρα Κασκάλη, Κάτω, εκδ. Γαβριηλίδη.

  • Μια παλιότερη πλούσια ανθολογία του Κώστα Ακρίβου

για το σχολείο στη λογοτεχνία από τις εκδόσεις Μεταίχμιο:

  • Και ένα πολυφωνικό μυθιστόρημα για τον σύλλογο των καθηγητών

από τις εκδόσεις Ίνδικτος και τη φιλόλογο Έλσα Λιαροπούλου:

Αντιγράφω από τη συνέντευξη της Σοφίας Νικολαΐδου για το νέο της μυθιστόρημα:

Στο βιβλίο σας ανακαλύπτουμε και ένα σπάνιο είδος: τον «καλό δημόσιο υπάλληλο», έναν φιλότιμο και ανήσυχο καθηγητή. Ποια περιθώρια έχει μέσα σε ένα σαθρό εκπαιδευτικό σύστημα να κάνει κάποιος τη δουλειά του;

Πολλά. Δουλεύω είκοσι χρόνια σε σχολείο. Θα εκπλαγείτε με το πόσοι άνθρωποι κάνουν με επιστημονική επάρκεια και παιδαγωγικό κέφι τη δουλειά τους, παρά τις αντίξοες συνθήκες. Όπως παντού, έτσι κι εδώ. Ένα κακό παράδειγμα αρκεί, για να μουντζουρώσει τα πάντα.

Πώς σχολιάζετε όλη αυτή την κόντρα ανάμεσα στους δημόσιους υπαλλήλους και τους «άλλους» που είναι της μόδας τώρα τελευταία;

Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι εύκολος στόχος. Όμως δημόσιο δε σημαίνει ραχάτι, υπευθυνοανευθυνότητα και ανικανότητα. Αν αυτή τη στιγμή που μιλάμε δεν υπήρχαν δάσκαλοι και γιατροί που κάνουν με υποδειγματική σοβαρότητα τη δουλειά τους, κάτω από συνθήκες όχι μόνο αντίξοες αλλά αποκαρδιωτικές, δε θα είχε μείνει τίποτα όρθιο. Ναι, ο κοινωνικός ιστός έχει διαρραγεί. Κοιτάμε μόνο πώς θα βγάλουμε το μάτι του άλλου. Όλοι εναντίον όλων. Και όλοι μαζί με όλους, όταν πρόκειται για τα καλά και συμφέροντα.

Πρώτη ώρα: Γνωριμία

Νοέ 201227

Εναρκτήριες δηλώσεις:  Με λένε ΑΝΑΚΑΤΑ, δηλαδή Ανάκατα ή Ανακάτα ή Ανα-κατά.  Προθέσεις: Από αυτό εδώ το τετράδιο θα μάθω να μοιράζομαι, να δίνω από το πιάτο μου και να παίρνω από του διπλανού μου.


Αλλαγή μεγέθους γραμματοσειράς
Αντίθεση
Μετάβαση σε γραμμή εργαλείων