Ένα παραδοσιακό έθιμο των Χριστουγέννων είναι και το στολισμένο καραβάκι. Οι Έλληνες, ένας λαός με τεράστια ναυτική παράδοση, ο οποίος έχει για αιώνες συνδέσει τη μοίρα του με τη θάλασσα, δεν θα μπορούσε να αφήσει εκτός από την σημαντική αυτή θρησκευτική εορτή ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας του.
Το στολισμένο καραβάκι σύμβολο της καλής και ασφαλούς πλεύσης των ναυτικών αλλά και της ταχείας επιστροφής τους αποτέλεσε τον κλασσικό χριστουγεννιάτικο στολισμό για πολλές δεκαετίες των νησιωτικών και παράκτιων περιοχών της πατρίδας μας.
Τα παιδιά την παραμονή των Χριστουγέννων κρατώντας ένα μικρό καραβάκι περνούσαν από τα σπίτια να πουν τα κάλαντα παίρνοντας κάποιο φιλοδώρημα.
Κάλαντα με το καραβάκι
Βέβαια τις τελευταίες δεκαετίες έχει παραχωρήσει τη θέση του στο Χριστουγεννιάτικο δέντρο ίσως και λόγω του ότι ήταν κάποιες φορές συνυφασμένο και με δυσάρεστες εμπειρίες αποχωρισμού των ναυτικών με τα αγαπημένα τους πρόσωπα και της αγωνίας για την επιστροφή τους. Το Χριστουγεννιάτικο δεντράκι όμως δεν είναι ένα καθαρά ξενόφερτο έθιμο από τις χώρες του Βορρά όπως πολλοί νομίζουν. Έχει τις ρίζες του από τα αρχαία χρόνια ακόμα. Στην αρχαία Ελλάδα υπήρχε παρόμοιο έθιμο, μόνο που το φυτό δεν ήταν έλατο, αλλά η Ειρεσιώνη. Η Ειρεσιώνη ήταν κλάδος αγριελιάς (κότινος) στολισμένος με γιρλάντες από μαλλί λευκό και κόκκινο και τους πρώτους φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα, δημητριακά, κ.λπ., εκτός του μήλου και του αχλαδιού).
Αποτελούσε έκφραση ευχαριστίας για τη γονιμότητα του λήξαντος έτους και παράκληση συνεχίσεως της γονιμότητας και ευφορίας κατά το επόμενο και ήταν αφιερωμένη στην Αθηνά, τον Απόλλωνα και τις Ώρες (Ευνομία, Δίκη, Ειρήνη). Το διάστημα 22 Σεπτεμβρίου – 20 Οκτωβρίου, παιδιά των οποίων και οι δύο γονείς ζούσαν, περιέφεραν την Ειρεσιώνη στους δρόμους της πόλης των Αθηνών τραγουδώντας κάλαντα από σπίτι σε σπίτι, παίρνοντας το φιλοδώρημά τους από τον νοικοκύρη ή τη νοικοκυρά και όταν έφθαναν στο σπίτι τους κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την εξώπορτά τους, όπου έμενε εκεί μέχρι την ιδία ημέρα του νέου έτους, οπότε, αφού τοποθετούσαν τη νέα, κατέβαζαν την παλιά και την έκαιγαν. Άλλα παιδιά κρεμούσαν την Ειρεσιώνη πάνω από την θύρα του Ιερού του Απόλλωνος.
Ως μετεξέλιξη της αρχαίας «Ειρεσιώνης», στα Βυζαντινά χρόνια με εντολή του επάρχου κάθε περιοχής γινόταν επίσημος στολισμός διαφόρων κατά διαστήματα στηνομένων στύλων με δενδρολίβανα, κλάδους μύρτου και άνθη εποχής.
Κάτω από : Άρθρα και Κείμενα, Ενδιαφέροντα θέματα
