Ο Νοέμβριος, είναι ο ενδέκατος μήνας του Γρηγοριανού ημερολογίου με διάρκεια 30 ημερών. Η Λατινική του ονομασία November, προέρχεται από το Novem (= Εννέα), γιατί ήταν ο ένατος μήνας του Ρωμαϊκού ημερολογίου. Αργότερα με την προσθήκη του Ιανουαρίου και του Φεβρουαρίου στις αρχές του έτους, μετακινήθηκε στην ενδέκατη θέση, αλλά δεν άλλαξε ποτέ το όνομά του μέχρι και σήμερα. Ο Νοέμβριος ξεκινά κάθε χρόνο την ίδια ημέρα που αρχίζουν ο Φεβρουάριος και ο Μάρτιος, με εξαίρεση τα δίσεκτα έτη.
Ο Νοέμβριος ονομάζεται από το λαό και Σποριάς ή Σπορίτης, καθώς είναι ο μήνας της σποράς των δημητριακών και των οσπρίων, Μεσοσπορίτης επειδή τότε οι αγρότες βρίσκονται στη μέση της σποράς, Κρασομηνάς γιατί τότε ανοίγουν τα κρασιά και Σκιγιάτης γιατί μεγαλώνει η νύχτα και η γη σκιάζεται δηλαδή φοβάται. Λέγεται ακόμα και Βροχάρης για τις βροχές του, Ανακατωμένος για το ανακάτεμα του καιρού και Χαμένος από το “χάσιμο” της ημέρας, επειδή οι ημέρες του είναι από τις μικρότερες του έτους. Τέλος, ονομάζεται Παχνιστής, γιατί κλείνουν τα ζώα στο παχνί, Νιαστής επειδή γίνονται τα τελευταία οργώματα(νεάσματα), Αι-Στράτηγος ή Αι-Ταξιάρχης ή Αρχαγγελιάτης από τη γιορτή των Ταξιαρχών στις 8 Νοεμβρίου, Αι-Φίλιππας ή Φιλιππιάτης απ’ του Αγίου Φιλίππου στις 14 Νοεμβρίου και Αγι-Αντρέας ή Αντριάς ή Αγι-Αντριάς απ’ την γιορτή του Αγίου Ανδρέα στις 30 Νοεμβρίου. Από την εορτή του Αγίου Φιλίππου (14 Νοεμβρίου) έως τα Χριστούγεννα (25 Δεκεμβρίου) η Εκκλησία επιβάλλει την τήρηση νηστείας, το γνωστό Σαρανταήμερο.
Στη διάρκειά του, ξεκινάει το μάζεμα της ελιάς και αρχίζει στον τόπο μας να μεγαλώνει το κρύο. Τη μεταβολή αυτή του καιρού προς το χειρότερο, την “μηνάει” λέει ο λαός, ο Αγ. Μηνάς που γιορτάζει στις 11 Νοεμβρίου. Το κρύο δυναμώνει του Αγ. Φιλίππου (14 Νοεμβρίου) και τελικά “αντριεύει” του Αγ. Αντρέα (30 Νοεμβρίου). Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Νοεμβρίου δύει η Πούλια, το φαντασμαγορικό ανοικτό σμήνος των Πλειάδων, γεγονός που σημαίνει την ορμητική έλευση του χειμώνα. Το ουράνιο αυτό σημάδι, ήδη από την αρχαιότητα (Ησίοδος), προειδοποιούσε και συνεχίζει να προειδοποιεί τους γεωργούς να σπεύσουν να ολοκληρώσουν τη σπορά, αλλά και τους κτηνοτρόφους, να κατηφορίσουν προς τα χειμαδιά.
Ο Νοέμβριος συνδέεται επίσης στενά και με ένα σημαντικό ορόσημο της πρόσφατης ιστορίας μας, την εξέγερση του Πολυτεχνείου τον Νοέμβριο του 1973, την κορυφαία αντιδικτατορική εκδήλωση εναντίον της Χούντας των Συνταγματαρχών, η οποία από τις 21 Απριλίου 1967 είχε επιβάλλει καθεστώς στυγνής δικτατορίας στη χώρα μας.
[ΠΗΓΕΣ]
