Πειθαρχία και επιβολή ορίων: Κανόνες συμπεριφοράς……όχι γραμματικής

Η άσκηση ελέγχου και η επιβολή πειθαρχίας αποτελεί ένα από τα βασικά θέματα που απασχολούν τους γονείς. Η επιβολή πειθαρχίας αποτελεί σημαντικό παράγοντα για την ομαλή ψυχοκοινωνική ανάπτυξη του παιδιού. Τα παιδιά στα οποία οι γονείς επιβάλλουν όρια και κανόνες και μπορούν να συμμορφωθούν, νιώθουν ασφάλεια και ικανοποίηση από τον εαυτό τους. Αντίθετα, τα παιδιά στα οποία οι γονείς τους δεν μπορούν να ασκήσουν πειθαρχία, νιώθουν ανασφάλεια και μπορεί να αναπτύξουν διάφορα προβλήματα και κυρίως, ανυπακοή και αντικοινωνική συμπεριφορά.

Ορισμένες βασικές αρχές που μπορούν να βοηθήσουν τους γονείς στην άσκηση πειθαρχίας είναι:

Τα παιδιά έχουν ανάγκη από όρια και κανόνες.

Όταν οι γονείς αδυνατούν να επιβάλλουν όρια, τα παιδιά αναπτύσσουν διάφορα προβλήματα όπως ανασφάλεια, άγχος και επιθετικότητα.


Το παιδί θέλει να προσαρμοστεί στους κανόνες που επιβάλλουν οι γονείς, όταν υπάρχει καλή σχέση μεταξύ τους.

Τα παιδιά που εισπράττουν απόρριψη ή υπερπροστασία αντιδρούν στη συμμόρφωση στους γονεϊκούς κανόνες.


Η διεργασία είτε ο τρόπος που ζητείται από το παιδιά να συμμορφωθεί στους κανόνες που επιβάλλονται, έχει πολύ μεγάλη σημασία για τη συμμόρφωσή του.

Είναι σημαντικό να κατανοούμε τις ανάγκες του παιδιού και να ακούμε την άποψή του πριν θέσουμε τους δικούς μας όρους.


Οι απαιτήσεις από το παιδί να είναι αντίστοιχες της ηλικίας του.

Όταν π.χ. πιέζουμε ένα παιδί τεσσάρων χρόνων ή μεγαλύτερο να γράφει ή να μάθει να απαριθμεί ενώ δυσκολεύεται, ή όταν του παίρνουμε δύσκολα για την ηλικία του παιχνίδια, το οδηγούμε σε αποθάρρυνση και μείωση της ανάπτυξης της αυτονομίας του. Η εμπιστοσύνη του παιδιού στον εαυτό του αναπτύσσεται όταν τα καταφέρνει σε αυτό που κάνει και όταν εμείς το εμπιστευόμαστε.


Κατανόηση των συναισθημάτων του παιδιού και ενθάρρυνση να τα εκφράζει.

Τα συναισθήματα αποτελούν την πρώτη αντίδραση όταν υπάρχουν δυσκολίες στην οικογένεια. Το να μάθουμε τα παιδιά να τα αναγνωρίζουν και να τα εκφράζουν αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για τη διευκόλυνση της επικοινωνίας και την αντιμετώπιση των παρεξηγήσεων και εντάσεων στην οικογένεια. Με φράσεις όπως « είναι φυσικό να νιώθεις θυμό ή λύπη γιατί απογοητεύτηκες», με συζήτηση για τα συναισθήματα και κυρίως με το να εκφράζουμε εμείς ως γονείς και να αντιμετωπίζουμε τα δικά μας συναισθήματα μπορούμε να διδάξουμε το παιδί.

Πηγή: Φυλλάδιο «Συμβουλευτική Γονέων… γιατί νοιαζόμαστε» του Ινστιτούτου Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων