ΚΟΥΛΟΥΡΑ ΛΑΜΠΡΙΑΤΙΚΗ
(http://www.sintagespareas.gr/sintages/kouloura-lampriatiki.html)
ΥΛΙΚΑ:
4 κουτ. μέικιν
1/2 φλιτζ. βούτυρο
1 φλιτζ. ζάχαρη
2 αυγά
ξύσμα λεμονιού
1 ρακοπότηρο μαρασκίνο
1/2 φλιτζ. γάλα
1 αυγό ελαφρά χτυπημένο
ζάχαρη για πασπάλισμα
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
ΛΑΖΑΡΑΚΙΑ ΠΑΣΧΑΛΙΝΑ
Λαζαράκια ή λαζάρηδες ή λαζαρούδια
φτιάχνουμε το Σάββατο του Λαζάρου
“αν Λάζαρο δεν πλάσεις, ψωμί δεν θα χορτάσεις”
ΥΛΙΚΑ:
2 φλιτζάνια χλιαρό νερό
1 φακελάκι ξερή μαγιά
1 κιλό αλεύρι
1 φλιτζάνι γάλα ζεστό
περίπου 150 γρ. ζάχαρη
1 κουταλιά κανέλα
1 κουταλάκι αλάτι
λίγο γλυκάνισο
περίπου 3 κουταλιές λάδι
καρύδια ολόκληρα
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Ετοιμάζουμε το προζύμι από το προηγούμενο βράδυ ως εξής: διαλύουμε τη μαγιά σε λίγο χλιαρό νερό και ανακατεύουμε με ενάμισι φλιτζάνι αλεύρι. Το αφήνουμε σκεπασμένο. Κοσκινίζουμε το αλεύρι και το βάζουμε σε μία λεκάνη. Κάνουμε μία λακκούβα στη μέση και ρίχνουμε όλα τα υλικά (μαζί και το προζύμι). Ζυμώνουμε μέχρι να γίνει η ζύμη μαλακή χωρίς να κολλάει. Παίρνουμε μικρά κομμάτια ζύμης και τα πλάθουμε σε σχήμα κορδονιού. Βάζουμε ένα καρύδι στο κέντρο και διπλώνουμε τα δύο άκρα του κορδονιού, στρίβοντάς τα μεταξύ τους. Παίρνουμε λίγη ζύμη, πλάθουμε μικρά κορδόνια και τα βάζουμε ανά δύο σε σχήμα σταυρού πάνω σε κάθε καρύδι. Ψήνουμε στους 200 βαθμούς Κελσίου για 20 λεπτά περίπου.
ΣΤΑΦΙΔΟΨΩΜΟ
της Μαρίας Κοντογεωργάκη (από το βιβλίο μαγειρικής «Τα Σαρακοστιανά» – Εκδόσεις Ακρίτας) (Στ’ Τάξη)
ΥΛΙΚΑ:
1\2 κιλό αλεύρι για όλες τις χρήσεις
3\4 φλιτζάνι τσαγιού ζάχαρη
1 κουτάλι του γλυκού αλάτι
1 φλιτζάνι τσαγιού μαύρες σταφίδες
1 κουταλιά σούπας κανέλα
1\2 φλιτζάνι τσαγιού ελαιόλαδο [προαιρετικά]
1 φλιτζάνι τσαγιού χλιαρό νερό
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Διαλύουμε τη μαγιά στο 1\2 φλιτζάνι από το νερό και προσθέτουμε αλάτι. Βάζουμε το αλεύρι σ’ ένα μπολ, κάνουμε μια λακκουβίτσα στη μέση και προσθέτουμε τη ζάχαρη, την κανέλα, το λάδι, τις σταφίδες, τη διαλυμένη και το υπόλοιπο νερό και το ζυμώνουμε καλά, μέχρι να γίνει μια ζύμη μαλακή, όπως του ψωμιού. Αν χρειαστεί προσθέτουμε λίγο ακόμα νερό. Πλάθουμε τη ζύμη σε μικρά κομμάτια ή μακρόστενά φορμάκια και τα αφήνουμε ν’ ανέβουν για 2-3 ώρες. Τα ψήνουμε σε δυνατό φούρνο για 30 λεπτά περίπου.
ΚΟΥΛΟΥΡΑΚΙΑ ΠΟΡΤΟΚΑΛΙΟΥ
της Μαρίας Κοντογεωργάκη (από το βιβλίο μαγειρικής «Τα Σαρακοστιανά» – Εκδόσεις Ακρίτας)
ΥΛΙΚΑ:
1 ½ φλιτζάνι τσαγιού λάδι
1 φλιτζάνι τσαγιού ζάχαρη
1 ½ φλιτζάνι τσαγιού πορτοκαλάδα και λεμονάδα
1 ½ κιλό αλεύρι μαλακό
3 κουταλάκια του γλυκού μπέικιν πάουντερ
1 κουταλάκι του γλυκού σόδα
6 κουταλιές σούπας κονιάκ
ξύσμα πορτοκαλιού, λίγο σουσάμι
ΕΚΤΕΛΕΣΗ:
Δουλεύουμε το λάδι με τη ζάχαρη και προσθέτουμε το χυμό πορτοκαλιού και λεμονιού, το κονιάκ, το ξύσμα πορτοκαλιού και, τέλος, το αλεύρι ανακατεμένο με τη σόδα και το μπέικιν πάουντερ. Η ζύμη πρέπει να γίνει κάπως μαλακή. Πλάθουμε τα κουλουράκια στρογγυλά και τα βουτάμε σε σουσάμι. Τα ψήνουμε σε μέτριο φούρνο για 20 – 30 λεπτά. Προσέχουμε να μην παραψηθούν για να μη σκουρύνουν, αλλά να μείνουν με ένα κίτρινο ανοιχτό χρώμα.
ΤΑ ΗΘΗ ΚΑΙ ΤΑ ΕΘΙΜΑ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
του Δημήτρη Μόρτου
Είναι Πάσχα και ο κάθε τόπος έχει τα δικά τους ήθη και έθιμα. Αξίζει λοιπόν όλη τη Μεγάλη βδομάδα να κάνουμε μια μικρή επίσκεψη στις περιοχές που γιορτάζουν με έναν ιδιαίτερο τρόπο την περίοδο αυτή.
Τα πιο γνωστά έθιμα είναι το ψήσιμο του αρνιού καθώς και το βάψιμο των αυγών. Όμως, τα απλά αυτά έθιμα, σε κάποιες περιοχές έχουν ιδιαίτερη σημασία, ενώ υπάρχουν και έθιμα τα οποία δεν τα ξέρουμε διότι δεν πραγματοποιούνται σε πολλές περιοχές. Ένα από αυτά τα έθιμα είναι το βάψιμο ενός πανιού κόκκινο, για να δείξουν το πένθος τους όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα. Το πανί αυτό ύστερα, το κρεμάνε δίπλα στην πόρτα, και για εφτά ημέρες δεν πρέπει να πλένουν τα ρούχα τους. Επίσης, ένα άλλο έθιμο, είναι το πρώτο αυγό που βάφουμε να το τοποθετούν στο εικονοστάσι. Εάν συμβεί ένα ακραίο καιρικό φαινόμενο (πχ δυνατή βροχή ), το βάζουν πάνω σε μία πυροστιά και κάνουν το γύρω του χωριού για να σταματήσει η βροχή. Επίσης, σε όλες σχεδόν τις περιοχές, το Σάββατο του Λαζάρου ψήνουν τα Λαζαράκια, κουλουράκια σε σχήμα ανθρώπου. Κάποιες νοικοκυρές, πριν τη Μεγάλη Εβδομάδα, φτιάχνουν παραδοσιακά γλυκά, όπως ο μπακλαβάς και οι φλογέρες, για να τα προσφέρουν στους επισκέπτες την Κυριακή του Πάσχα. Ένα ακόμη έθιμο είναι το Μεγάλο Σάββατο το βράδυ να τρώμε μαγειρίτσα, ένα φαγητό που είναι φτιαγμένο από χόρτα και σωθικά του αρνιού. Τη Μεγάλη Κυριακή ψήνουμε αρνί, κοκορέτσι και τρώμε τα αυγά και τα τσουρέκια που τα έχουν ετοιμάσει οι νοικοκυρές μέρες πριν. Στη Χίο, το Πάσχα γιορτάζεται με ιδιαίτερη σημασία. Κάθε Πάσχα οι δύο ενορίες του Αγίου Μάρκου και της Παναγίας της Ερειθιανής παίρνουν μέρος σε ένα «πόλεμο» με ρουκέτες. Οι κάτοικοι των δύο ενοριών κατασκευάζουν, κάθε χρόνο, αμέτρητες ρουκέτες. Το Πάσχα, ο βραδινός ουρανός γίνεται σαν να είναι μέρα. Μετά από ώρα παιχνιδιού, φεύγουν για τα σπίτια τους και γιορτάζουν.
Αυτά είναι τα έθιμα μερικών περιοχών στις οποίες μια επίσκεψη αξίζει και με το παραπάνω. Ελπίζω να βρεθείτε σε μια περιοχή που γιορτάζουν με αυτό το ιδιαίτερο τρόπο, όπως η Χίος, καθώς και άλλα νησιά και περιοχές της Μακεδονίας και της Ηπείρου.
Η ΕΡΜΗΝΕΙΑ ΤΗΣ ΛΕΞΗΣ ΠΑΣΧΑ
της Δέσποινας Καλογήρου
Πάσχα = Χριστιανική γιορτή της Ανάστασης του Χριστού, Λαμπρή. Γιορτή των Εβραίων σε ανάμνηση της απελευθέρωσής τους από τους Αιγυπτίους.
ΠΑΣΧΑ
Το Πάσχα είναι μια από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης. Κατά την περίοδο της γιορτής αυτής γίνεται ανάμνηση της θυσίας του Χριστού. Το Πάσχα δεν είναι μόνο η Ανάσταση του Κυρίου, αλλά η Σαρακοστή και η εβδομάδα των Παθών [η Μεγάλη εβδομάδα]. Ακολουθούν οι 50 μέρες μετά το Πάσχα κατά τις οποίες μνημονεύεται καθημερινά με αναστάσιμους ύμνους η Νίκη του Χριστού προς το θάνατο και το διάβολο. Οι πρώτες 7 μέρες του πεντηκοσταρίου είναι το αποκορύφωμα του Πασχαλινού κύκλου που θεωρείται «ως μια μέρα» και ονομάζεται «Δικαινήσιμος».
Όπως είναι γνωστό, η Ά Οικουμενική Σύνοδος στην Νίκαια το 325, καθόρισε τον εξής συνοδικό κανόνα: «Το Πάσχα, κοινό τότε για όλες τις Χριστιανικές Εκκλησίες, θα εορτάζεται την 1η Κυριακή μετά την πανσέληνο που συμπίπτει ή ακολουθεί την εαρινή ισημερία». Για περισσότερες πληροφορίες, μπορείτε να ενημερωθείτε από την εγκυκλοπαίδεια ΠΑΙΔΕΙΑ, τόμος 10.
Η ΜΕΓΑΛΗ ΓΙΟΡΤΗ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
της Αλεξίας Αναστασίου
Κάθε χρόνο, σε όλες τις περιοχές της Ελλάδας, οι πιστοί προετοιμάζονται για τη μεγάλη γιορτή του Πάσχα. Το πρώτο πράγμα που κάνουν για την υπέροχη αυτή γιορτή είναι η νηστεία που αρχίζει την πρώτη Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστής, δηλαδή την Κυριακή της Ορθοδοξίας. Τη νηστεία αυτή, την πραγματοποιούν μόνο όσοι επιθυμούν και γίνεται για να υποδεχθούμε το Πάσχα με καθαρό σώμα και καθαρή ψυχή, αφού δεν πρέπει να νηστεύουμε μόνο από φαγητά άλλα και από κακές πράξεις.
Στη συνέχεια, ακολουθεί το Σάββατο της ανάστασης του Λαζάρου, όπου τα κορίτσια με βάγια στα καλάθια τους βγαίνουν στα χωράφια και στις πόλεις και τραγουδάνε. Την επόμενη ημέρα είναι η Κυριακή των Βαΐων, όπου ο ιερέας στην εκκλησία μοιράζει βάγια στους πιστούς.
Μετά από την Κυριακή των Βαΐων, αρχίζει η Μεγάλη εβδομάδα και η ανάσταση του Χριστού. Την Μεγάλη Πέμπτη σε όλα τα σπίτια βάφονται από τις νοικοκυρές τα κόκκινα αυγά, τα οποία συμβολίζουν το αίμα του Χριστού. Τη Μεγάλη Παρασκευή γίνεται η περιφορά του επιταφίου και ακολουθεί το Σάββατο που είναι η Ανάσταση του Χριστού. Την ημέρα αυτή, όλοι οι πιστοί πηγαίνουν στην εκκλησία και παίρνουν από τον παπά Το Άγιο φως και, γυρνώντας σπίτι, σημαδεύουν το σταυρό και τρώνε την παραδοσιακή Μαγειρίτσα.
Τέλος, φτάνει η αγαπημένη ημέρα των Χριστιανών, η Κυριακή του Πάσχα, την οποία γιορτάζουν όλα τα σπίτια σουβλίζοντας το αρνί και τσουγκρίζοντας τα κόκκινα αυγά, λέγοντας «Χριστός Ανέστη», δηλαδή ο Χριστός αναστήθηκε, και «Αληθώς Ανέστη», δηλαδή αλήθεια αναστήθηκε. Έτσι γιορτάζεται το Πάσχα, μία από τις μεγαλύτερες γιορτές της Χριστιανοσύνης .