Η Θεσσαλονίκη είναι η πόλη μας και είναι ιδιαίτερα αγαπητή σε πολλούς από μας, παρά τα όποια στραβά της ενδέχεται να συναντούμε στην καθημερινότητά μας.
Πολλοί από μας όμως αγνοούν πολλές ενδιαφέρουσες πληροφορίες για το παρελθόν της και την ιστορία της.
Σκοπός αυτών των σύντομων σημειωμάτων που θα ακολουθήσουν, είναι να τονισθούν όψεις και στοιχεία για το πρόσφατο παρελθόν της (τα τελευταία 100-120 χρόνια), συνοδευμένα από τις αντίστοιχες φωτογραφίες, όταν κάτι τέτοιο είναι δυνατόν.
Απαραίτητη μια (πολλή σύντομη) αναφορά στην γενικότερη ιστορία της πόλης. Η Θεσσαλονίκη ιδρύθηκε από τον Κάσσανδρο το 316/315 π.Χ και πήρε το όνομά της προς τιμήν της συζύγου του, Θεσσαλονίκης, η οποία ήταν ετεροθαλής αδελφή του Μεγάλου Αλεξάνδρου και κόρη του Φιλίππου Β΄. Αναπτύχθηκε πολύ γρήγορα, κυρίως λόγω της πολύ καλής γεωγραφικής της θέσης. Τον 2ο π.Χ. αιώνα κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Κατά την Βυζαντινή περίοδο της αποδόθηκε ο τίτλος της Συμβουλεύουσας. Το 1432 κατακτήθηκε από τους Οθωμανούς και παρέμεινε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία για περίπου πέντε αιώνες. Όταν οι Εβραίοι εκδιώχθηκαν από την Ισπανία και την Βόρεια Ευρώπη, η Θεσσαλονίκη έγινε η σημαντικότερη παγκόσμια εβραϊκή μητρόπολη μέχρι τουλάχιστον τις αρχές του 20ού αιώνα. Το 1912 εντάχθηκε στο ελληνικό κράτος.
Οναμασίες: Θεσσαλονίκη , Σελανίκ, Σολούν, Σαλονίκ, Σαλονίκη, Σαλόνικα, Σαρούνα
Πηγές (πληροφορίες και φωτογραφίες), αναφέρονται εδώ για δεοντολογικούς λόγους και ισχύουν για όλα τα σημειώματα που θα ακολουθήσουν:
Α. Βιβλία
Ναρ Αλμπέρτος «Οι συναγωγές της Θεσσαλονίκης,-Τα τραγούδια μας» Μελετήματα γύρω από την ιστορία και παράδοση των Εβραίων της Θεσσαλονίκης
Μεσσίνας Ηλίας «Οι συναγωγές της Θεσσαλονίκης και της Βέροιας»
Μαντοπούλου-Παναγιωτοπούλου Θάλεια «Θρησκευτική Αρχιτεκτονική στη Θεσσαλονίκη κατά την Τελευταία Φάση της Τουρκοκρατίας (1839-1912) Εκκλησίες-Συναγωγές-Τζαμιά
Αναστασιάδης Γ. – Χεκίμογλου Ε., Όταν η Θεσσαλονίκη μπήκε στον 20ο αιώνα, εκδ. University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2000.
Βακαλόπουλος Απ ., Ιστορία της Θεσσαλονίκης 316 π . Χ – 1983 , εκδ . Κυριακίδης , Θεσσαλονίκη 1997
Βαφόπουλος Γ., Το παραμύθι της Θεσσαλονίκης, eκδ. Παρατηρητής , Θεσσαλονίκη 1992
Bακαλόπουλος Α., Αναμνήσεις από την παλιά Θεσσαλονίκη, εκδ. Μαλλιάρης Παιδεία, Θεσσαλονίκη 1993(2).
Γερολύμπου Αλ – Χεκίμογλου Ευ. , Το μακεδονικό μέτωπο και η Θεσσαλονίκη , 1915 – 1919 #
Γούναρης Κ. Βασίλης , ” Θεσσαλονίκη,1830-1912 , ιστορία ,οικονομία και κοινωνία”, Χασιώτης Κ.Ι. , Τοις αγαθοίς βασιλεύουσας , Θεσσαλονίκη, ιστορία και πολιτισμός, εκδ. Παρατηρητής, 1997
Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος Πολιτιστικό Κέντρο Βορ. Ελλάδος, Η Θεσσαλονίκη στο μεταίχμιο δύο αιώνων Προσέγγιση στην πόλη μέσα από παλιές καρτ ποστάλ(1896-1913).
Ενεπεκίδης Κ. Π. , Η Θεσσαλονίκη στα χρόνια 1875 – 1912, εκδ. Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 1988
Ζαφείρης Χρ. – Παπατζήκας Αρ., Εν Θεσσαλονίκη 1900-1960, εκδ. Εξάντας, Αθήνα 1994.
Ζαφείρης Χρ., Θεσσαλονίκης Εγκόλπιον, εκδ.Εξάντας, Αθήνα 1997
Θεσσαλονίκη, 1850-1918, εκδ. Εκάτη 1994
Θεσσαλονίκη 1912-1962, εκδ. Επιτροπής εορτασμού πεντηκονταετηρίδος απελευθερώσεως της Θεσσαλονίκης.
Λουκάτος Δ. Σπύρος, “Πολιτειογραφικά Θεσσαλονίκης, Νόμου και Πόλης, στα μέσα της δεκαετίας του 1910”, Η Θεσσαλονίκη μετά το 1912, Συμπόσιο 1985, Δήμος Θεσσαλονίκης 1986
Musee Albert Kahn, Thessalonique 1913-1918 Οδηγός Έκθεσης Μ.Ι.Ε.Τ. 21/3-2/6/2000
Μέγας Γιάννης, Οι «Βαρκάρηδες» της Θεσσαλονίκης. Η αναρχική βουλγαρική ομάδα και οι βομβιστικές ενέργειες του 1903, εκδ. Τροχαλία, Αθήνα 1994.
Μοσκώφ Κ., Θεσσαλονίκη -τομή της μεταπρατικής πόλης , τόμος Α’, εκδ. Στοχαστής, Αθήνα 1978
Μουτσόπουλος Ν., Θεσσαλονίκη 1900-1917, εκδ. Μόλχο, Θεσσαλονίκη 1980
Μπουνντούρη Ειρ.. – Διαμάντη Μ (Επιμ.), Εκπαιδευτικό φυλλάδιο: Οι Βαλκανικοί πόλεμοι, Ε.Λ.Ι.Α.-Πολιτιστικό Κέντρο Βορείου Ελλάδος Εθνική; Τράπεζας,1993
Μωραϊτόπουλος Κ.Γ., “Τοπογραφία Θεσσαλονίκης”, Αθήνα, σ. 27-35 στο Ν. Μουτσόπουλος, Θεσσαλονίκη 1900-1917, εκδ. Μόλχο, Θεσσαλονίκη 1980Γ.Κ. Μωραϊτόπουλος
Ναρ Αλ., “Κοινωνική οργάνωση και δραστηριότητα της εβραικής κοινότητας της Θεσσαλονίκης”,
Χασιώτης Κ.Ι., Τοις αγαθοίς βασιλεύουσας , Θεσσαλονίκη, ιστορία και πολιτισμός, εκδ. Παρατηρητής, 1997.
Παπαγιαννόπουλος Απ., Ιστορία της Θεσσαλονίκης, εκδ.Ρέκος, Θεσσαλονίκη 1993(2).
Σχινάς Θ.Ν., Οδοιπορικαί σημειώσεις Μακεδονίας, Ηπείρου, Νέας οροθετικής Γραμμής,Θεσσαλίας, Φυλλάδιον Πρώτον, Εν Αθήναις 1886.
Τομανάς Κ., Οι κάτοικοι της παλιάς Θεσσαλονίκης, εκδ. Εξάντας , Αθήνα 1992
Τομανάς Κ., Το χρονικό της Θεσσαλονίκης ,εκδ. Νησίδες 1992
Χασιώτης Ιωάννης – Κασαπιάν Γκίουλα, “Η Εβραική κοινότητα της Θεσσαλονίκης και η ένταξη της στο ελληνικόκράτος (1912 – 1919)”, Η Θεσσαλονίκη μετά το 1912, Θεσσαλονίκη 1985
Χασιώτης Κ.Ι., “Η πρώτη μετά την πρώτη”, Χασιώτης Κ.Ι., Τοις αγαθοίς βασιλεύουσα, Θεσσαλονίκη, ιστορία και πολιτισμός, εκδ. Παρατηρητής 1997.
Χεκίμογλου Ε., Θεσσαλονίκη Τουρκοκρατία και Μεσοπόλεμος, εκδ. Έκφραση, Θεσσαλονίκη 1996
Β. Ιστοσελίδες
ΜΝΗΜΕΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ-σύνδεση με τό παρόν (ομάδα στο Facebook)
Παλιές φωτογραφίες της Θεσσαλονίκης – Old Photos of Thessaloniki (ομάδα στο Facebook)
Η ΕΛΛΑΔΑ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΠΡΟΜΑΥΡΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑ (ομάδα στο Facebook)
Παλιες φωτογραφιες της Ελλάδας- Old photos from Greece (ομάδα στο Facebook)
Thessaloniki Arts and Culture / Θεσσαλονίκη Τέχνες και Πολιτισμός (ομάδα στο Facebook)
Θεσσαλονίκη (ομάδα στο Facebook)
Αναμνήσεις Παλιά Θεσσαλονίκη (σελίδα στο Facebook)
Γειτονιές φίλοι και αναμνήσεις της Θεσσαλονίκης που αλλάζει (σελίδα στο Facebook)
http://www.thessalonikiartsandculture.gr/
http://culture.thessaloniki.gr/
http://www.mixanitouxronou.gr/
Ουδείς άπολις, μέχρις αν η των Θεσσαλονικέων η πόλις (ομάδα στο Facebook)
Αφήστε μια απάντηση