Στην τάξη: Γλώσσα ΣΤ’ : Αυτόχθονες λαοί

.jpg 1

ΧΑΣΑΝ: ΙΝΔΙΑΝΟΙ

Οι ιθαγενείς πληθυσμοί της Αμερικής είναι οι άνθρωποι που κατοικούσαν στην αμερικάνικη ήπειρο πριν την ανακάλυψη και κατάκτηση της από Ευρωπαίους εξερευνητές τον 15ο αιώνα. Με την ίδια ονομασία αποκαλούνται μέχρι και σήμερα ορισμένες εθνικές μειονότητες, των οποίων οι ρίζες προέρχονται από τους ιστορικούς αυτούς λαούς. Ορισμένοι από αυτούς τους ιθαγενείς διατηρούν μέχρι σήμερα ένα μοναδικό τρόπο ζωής, ενώ κάποιοι άλλοι αναζήτησαν μόνιμη διαμονή δημιουργώντας μικρές κοινότητες και χωριά, ενώ σε κάποιες περιοχές κατάφεραν να οργανωθούν σε μεγαλύτερες κοινότητες, ακόμα και πόλεις, με πολιτική οργάνωση. Η ονομασία Ινδιάνοι που προέρχεται από την πεποίθηση του Κολόμβου ότι έφτασε στην Ινδία, αντί της Αμερικής και ότι οι κάτοικοι που συνάντησε είναι Ινδοί
ΣΥΛΒΙΑ: ΜΑΟΡΙ

ΜΑΟΡΙ (ΜΑΟRI)

 

Οι μαόρι είναι η φυλή που ζει στη Νέα Ζηλανδία. Η Νέα Ζηλανδία (στην γλώσσα των Μαορί Aotearoa=μακρύ λευκό σύννεφο) βρίσκεται στον Νότιο Ειρηνικό και αποτελείται από δύο μεγάλες νήσους, την Βόρεια και την Νότια, καθώς και τις μικρότερες Μπάουντυ, νήσο των Αντιπόδων και Κέρμαντεκ. Η Αυστραλία είναι ο πλησιέστερος γείτονας και χωρίζεται από την Νέα Ζηλανδία μέσω της θάλασσας της Τασμανίας. Η επικινδυνότητα του ταξιδιού από την πλησιέστερη κατοικημένη περιοχή, καθιστούσε την Νέα Ζηλανδία ένα από τα τελευταία μέρη του πλανήτη που θα μπορούσε να προσεγγίσει ο άνθρωπος. Οι Μαορί εκτιμάται ότι μετανάστευσαν στην Νέα Ζηλανδία, από την ανατολική Πολυνησία προς το τέλος του 1.000 μ.Χ. Οι Μαορί παρέμειναν απομονωμένοι στην Νέα Ζηλανδία επί αρκετούς αιώνες, με αποτέλεσμα να αναπτύξουν μια μοναδική κοινωνία πολύ διαφορετική από αυτήν των προγόνων τους. Σε σύντομο χρονικό διάστημα εξαπλώθηκαν σε όλη την Νέα Ζηλανδία, σχηματίζοντας πολλές ομάδες και εμφάνισαν αξιοσημείωτη εξέλιξη στην ξυλογλυπτική, τατουάζ και άλλες μορφές τέχνης. Οι κύριες παραδοσιακές τέχνες της Μαορί χαρακτηρίζονται από το σκάλισμα σε ξύλο, πέτρα, ή οστά, τα γεωμετρικά σχέδια σε πλεκτικές και ύφανση, τα ζωγραφισμένα σχέδια σε ξύλο και βράχους και στην δερματοστιξία.

Παρά το γεγονός ότι ο πολιτισμός των Μαορί ήταν πρωτόγονος, τουλάχιστον μέχρι την άφιξη των Ευρωπαίων και την εισαγωγή του μετάλλου, εν τούτοις υπήρξε ιδιαίτερα εξελιγμένος. Τα διάφορα υλικά που χρησιμοποιούσαν πριν αποκτήσουν πρόσβαση σε μέταλλα, ήταν κυρίως οστά πτηνών, οστά φάλαινας, ελεφαντόδοντο, οστά ανθρώπου και σκύλου, αλλά και πέτρα προερχόμενη από λατομεία στο εσωτερικό της χώρας.

Οι πόλεμοι μεταξύ των φυλών ήταν κοινή τακτική. Οι μάχες λάμβαναν χώρα συνήθως επί εδάφους και η μοίρα των εχθρών όταν συλλαμβάνονταν, ήταν ο κανιβαλισμός και ο αποκεφαλισμός, με το κεφάλι να αποτελεί το τρόπαιο του νικητή.

Οι Μαορί ήταν πολεμιστές που μάχονταν με γενναιότητα και τιμή. Χρησιμοποιούσαν κυρίως τακτικές ανταρτοπόλεμου, αρέσκονταν στις μάχες σώμα με σώμα, χρησιμοποιώντας χειροποίητα όπλα και ήταν ειδικοί στις αιφνιδιαστικές επιθέσεις και ενέδρες.

Οι Μαορί είναι γνωστοί για το περίτεχνο τατουάζ το οποίο ονομάζεται ta moko και αποτελούσε σημαντικό τμήμα του πολιτισμού τους.

 

Η φυσική μαστίχα Χίου

Η μαστίχα Χίου αποτελεί ένα μοναδικό γεωργικό προϊόν το οποίο παράγεται μόνο σε μια μικρή γεωγραφική περιοχή στο νότιο τμήμα της Χίου. Οι οικισμοί της περιοχής αυτής ονομάζονται Μαστιχοχώρια.

Ιστορικά στοιχεία

Η μαστίχα είναι το προϊόν του μαστιχοφόρου σχίνου ο οποίος φύεται και ευδοκιμεί μόνο στη Νότια Χίο. Υπάρχουν ενδείξεις ότι η καλλιέργεια, αλλά και η εμπορική της εκμετάλλευση ως εξαγώγιμο προϊόν ξεκινά από την αρχαιότητα (Ελληνιστική περίοδος). Αν και υπήρχαν και άλλα είδη μαστίχας εκείνη την εποχή, η υψηλή ποιότητα της μαστίχας Χίου την καθιέρωσε ως ένα μοναδικό προϊόν με τεράστια εμπορική αξία και αποκλειστικότητα παραγωγής. Αναπόφευκτα λοιπόν η ιστορία του νησιού συνδέθηκε με τη μαστίχα.

Η Βυζαντινή αυτοκρατορία παρέδωσε το νησί σε Γενουάτες τον 14 αιώνα οπότε και συστηματοποιήθηκε η παραγωγή και το εμπόριο της μαστίχας ενώ και οι Οθωμανοί –διάδοχοί των Γενουατών στην εξουσία– ανάγκασαν τους Χιώτες να πληρώνουν ειδικό φόρο σε είδος (μαστίχα). Μετά τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο σημειώθηκε παρακμή στην παραγωγή και την αξία της μαστίχας. Η ίδρυση του αναγκαστικού συνεταιρισμού “Ένωση Μαστιχοπαραγωγών Χίου” βοήθησε παρά τις αντιξοότητες της εποχής και τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, να ανακάμψει η παραγωγή. Τα τελευταία χρόνια συστηματικές ενέργειες έρευνας, ανάπτυξης και προώθησης έχουν αυξήσει τις πωλήσεις και τη φήμη του προϊόντος, αλλά και τα εισοδήματα των μαστιχοπαραγωγών, των οποίων το ενδιαφέρον έχει αναθερμανθεί σημαντικά.

Τρόπος παραγωγής της μαστίχας Χίου

Λίγα έχουν αλλάξει στον τρόπο παραγωγής της μαστίχας από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα. Η εκμετάλλευση των δέντρων για την εξαγωγή της ρητίνης τους, της μαστίχας, ξεκινά από το πέμπτο έτος της ζωής τους. Η περίοδος της καλλιέργειας είναι από τον Ιούλιο μέχρι τις αρχές Οκτωβρίου. Το πρώτο στάδιο είναι η ισοπέδωση και καθαρισμός της περιοχής γύρω από τον κορμό του δέντρου, της περιοχής δηλαδή που θα πέσει η μαστίχα. Αφού καθαριστεί η περιοχή απλώνεται το πάνω της το ασπρόχωμα (σκόνη καθαρού ανθρακικού ασβεστίου), ουσία που δεν επηρεάζει τη χημική σύσταση της μαστίχας ενώ διευκολύνει το μάζεμα και το καθάρισμά της. Στη συνέχεια ξεκινάει το «κέντημα», οι τομές δηλαδή στο φλοιό του δέντρου. Οι τομές αυτές γίνονται με συστηματικό τρόπο: 5 έως 10 σε κάθε δέντρο κάθε 4 έως 5 ημέρες. Η ρητίνη τρέχει αργά από τις τομές και καταλήγει στο έδαφος όπου και στερεοποιείται με πολύ αργούς ρυθμούς σχηματίζοντας μεγάλα κομμάτια (πίττες) ή πιο μικρά (ψιλό). Τα κομμάτια αυτά, αφού μαζευτούν μεταφέρονται στα χωριά όπου ξεκινάει το καθάρισμά τους, μια χρονοβόρα διαδικασία που απασχολεί τους μαστιχοπαραγωγούς και τις οικογένειές τους κατά τη διάρκεια του χειμώνα.

Πηγή:http://www.masticulture.com

Παράδοση

Κατά την παράδοση της Χίου, οι σχίνοι άρχισαν να δακρύζουν όταν μαρτύρησε ο Άγιος Ισίδωρος από τους Ρωμαίους, περί το 250. Από την περίοδο του 3ου αιώνα χρονολογείται πάντως η καλλιέργεια του φυτού στο νησί. Οι ελάχιστες βροχοπτώσεις, η μεγάλη ηλιοφάνεια και η ασβεστολιθική σύσταση του εδάφους αποτελούν το ιδανικό περιβάλλον ευδοκίμησης του φυτού.

Μαστίχα Χίου

Η μαστίχα στην Αρχαιότητα

Στην αρχαιότητα, τον 5ο αι. π.Χ., για πρώτη φορά ο Ηρόδοτος αναφέρει την μαστίχα. Οι αρχαίοι πίστευαν ότι η μαστίχα είχε θεραπευτικές ιδιότητες, κάτι που αναφέρει και ο Ιπποκράτης. Οι κοπέλες της Ρώμης χρησιμοποιούσαν οδοντογλυφίδες από μαστιχόδεντρα, για να έχουν λευκά δόντια.
Η μαστίχα της Χίου στην Τουρκοκρατία
Οι Τούρκοι εκτιμούσαν ιδιαίτερα τη μαστίχα. Τα χρόνια της Τουρκοκρατίας στη Χίο οι περιοχές που είχαν μαστίχα είχαν πολλά πλεονεκτήματα-προνόμια. Καταρχήν υπήρχε ξεχωριστή διοίκηση για τα χωριά που είχαν μαστιχόδεντρα από το υπόλοιπο νησί. Τα χωριά αυτά ήταν 21. Διοικητής ήταν ο φοροεισπράκτορας μαστίχας (Σακίζ-Εμινί) με βοηθούς τους επιτρόπους της μαστίχας (Σακίζ-Βεκιλερί). Το εμπόριο μαστίχας επιτρέπονταν μόνο στο Σουλτάνο. Εάν κάποιος ιδιώτης ασχολούνταν με το εμπόριο μαστίχας τιμωρούνταν αυστηρά. Μεταξύ των προνομίων που είχαν τα χωριά αυτά ήταν:
– Πλήρωναν φόρο σε είδος (20.000 οκάδες μαστίχα) και τον κεφαλικό φόρο (χαράτσι). Άλλους φόρους δεν πλήρωναν.
– Επιτρέπονταν να χτυπούν τις καμπάνες των εκκλησιών τους.

Η Χίος είναι ένα νησί της πατρίδας μας που βρίσκεται στο Ανατολικό Αιγαίο, πολύ κοντά στην Τουρκία (3,5 ναυτικά μίλια). Το πιο γνωστό προϊόν της είναι η μαστίχα.

Στο νησί υπάρχουν περίπου 20.000 στρέμματα με 1.150.000 μαστιχόδεντρα.

Το μαστιχόδεντρο

Το φυτό της μαστίχας ονομάζεται σχίνος ή Πιστακία η λεντίσκος η Χία. Είναι αειθαλής θάμνος και φτάνει τα 3 μ. ύψος. Αναπτύσσεται αργά και για να ολοκληρωθεί η ανάπτυξή χρειάζεται περίπου 50 χρόνια. Ζει πάνω από 100 χρόνια. Είναι γενικά ανθεκτικό φυτό όμως δεν αντέχει στην παγωνιά. Το Γενάρη και το Φλεβάρη γίνεται το κλάδεμα των χαμηλών  κλαδιών, το Μάρτη και τον Απρίλη γίνεται το σκάψιμο και μέχρι το τέλος της άνοιξης έχουν ολοκληρωθεί οι εργασίες περιποίησης του φυτού.

Τα μαστιχόδεντρα της Χίου παράγουν 150-180 γραμ. μαστίχας κατά μέσο όρο. Υπάρχουν όμως και δέντρα που δίνουν έως και 2 κιλά, αλλά και άλλα που δίνουν μόλις 10 γραμ.


Η παραγωγή της μαστίχας


Τον Ιούνιο καθαρίζεται ένας κυκλικός χώρος κάτω από το δέντρο από ζιζάνια, φύλλα και χώματα που μπορεί να έχει. Στη συνέχεια απλώνουν ένα ειδικό άσπρο χώμα, όπου θα πέσει η μαστίχα.

Έπειτα ακολουθεί το “κέντημα¨ του δέντρου (χάραγμα από κάτω προς τα πάνω του κορμού του δέντρου). Αυτό το κάνουν 1 φορά την εβδομάδα για πέντε-έξι φορές.

Το Σεπτέμβριο που έχει πήξει η μαστίχα αρχίζει το μάζεμα με ειδικά εργαλεία τα ¨τιμητήρια¨. Στην αρχή μαζεύουν τα μεγάλα κομμάτια μαστίχας και τα βάζουν στα μαστιχοκάλαθα.

Αργότερα μαζεύουν τα μικρά κομμάτια και έπειτα ξύνουν το μαστιχόδεντρο σε περίπτωση που έχουν κολλήσει πάνω του μικρότερα κομμάτια.

Το Νοέμβρη και όλο το χειμώνα αρχίζει η περιποίηση της μαστίχας (καθαρισμός, πλύσιμο με σαπούνι, στέγνωμα).


Αφού τελειώσει την δίνουν στην Ένωση Μαστιχοπαραγωγών για την επεξεργασία της. Αφού γίνει η διαλογή της σε ποιότητες την πουλάνε ως μαστίχα, ως υλικό ζωγραφικής, ως συστατικό φαρμάκων κ.ά.

Η πυρκαγιά του Αυγούστου του 2012.


Τον Αύγουστο του 2012 ξέσπασε μεγάλη πυρκαγιά στο νησί της Χίου, που κατέστρεψε το 40% των μαστιχόδεντρων. Η οικονομική καταστροφή ήταν σημαντική. Για να αναπτυχθεί ένα νέο μαστιχόδεντρο και να παράγει μαστίχα χρειάζονται 5-8 χρόνια.


Ψάχνοντας στο διαδίκτυο βρήκαμε ένα τραγούδι για το Μαστιχόδεντρο και ένα βίντεο που δείχνει τη διαδικασία συλλογής μαστίχας.

Μαστιχόδεντρο

Μοιάζω με το δέντρο εκείνο

που πληγώνουνε κι ανθίζει,
άσπρο δάκρυ σαν το κρίνο
απ’ το σώμα μου δακρύζει,
μοιάζω με το δέντρο εκείνο
που πληγώνουνε κι ανθίζει.
Μαστιχόδεντρο και κρίνο
Άγιο Μύρο και λιβάνι
ποιος αγάπησε να γιάνει.
Που σκορπάει την ευωδιά του
και στο χώμα που θα γείρει
κι ας κεντήσαν την καρδιά του
μ’ ασημένιο κεντητήρι,
που σκορπάει την ευωδιά του
και στο χώμα που θα γείρει.
Μαστιχόδεντρο και κρίνο
Άγιο Μύρο και λιβάνι
ποιος αγάπησε να γιάνει.
Μοιάζω με το δέντρο εκείνο
που το σώμα του αγιάζει,
απ’ το δάκρυ του που τρέχει
απ’ το μόσκο του που στάζει,
μοιάζω με το δέντρο εκείνο
που το σώμα του αγιάζει.
Μαστιχόδεντρο και κρίνο
Άγιο Μύρο και λιβάνι
ποιος αγάπησε να γιάνει.

Στίχοι: Ηλίας Κατσούλης, Μουσική: Ορφέας Περίδης.
Πηγή:http://ntelalides8ou.blogspot.gr

Περιγραφή αντικειμένου

ΠΗΓΗ:http://31st.wikispaces.com

Η “Ιθάκη” του Καβάφη σε Κόμικ!

κλικ στην εικόνα

από το 1 Δημοτικό Χολαργού

ΚΛΙΚ ΕΔΩ ΓΙΑ ΝΑ ΔΕΙΤΕ ΤΟ SITE  ΜΕ ΤΟ ΚΟΜΙΚ

http://zenpencils.com/comic/131-c-p-cavafy-ithaka/

ΑΠΑΓΓΕΛΙΑ ΤΗΣ ΙΘΑΚΗΣ

ΣΤΑ ΑΓΓΛΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΣΟΝ ΚΟΝΕΡΙ