Χειρουργός ή χειρούργος;

Οι λέξεις της Νέας Ελληνικής σε –ουργος (δηλ. οι σύνθετες με δεύτερο συνθετικό το ουσ. ἔργον) τονίζονται στη λήγουσα: δημιουργός, λειτουργός, ξυλουργός, λεπτουργός, υπουργός κ.τ.ο.  Επομένως και χειρουργός – η οποία, σημειωτέον, είναι λέξη της αρχαίας (< χείρ + ἔργω/ἔργον) και αρχικά είχε τη, διαφανή ετυμολογικά, σημασία: ὁ ἐργαζόμενος, ὁ πράττων, ὁ ἐκτελῶν τι διά τῶν χειρῶν, ὁ ἐξασκῶν χειρωνακτικόν τι ἐπάγγελμα.

Εξαιρούνται – και παροξύνονται – τα κακόσημα  κακούργος, πανούργος & ραδιούργος (για το τελευταίο, μάλιστα, παλαιότερα έχει προταθεί, ως ορθότερος, ο τονισμός στη λήγουσα).

ΜΑΣΤΙΧΑ: Θρησκευτικά

  • Άγιος Ισίδωρος: Ο Ισίδωρος ήταν Αλεξανδρινός, γόνος πλούσιας οικογένειας, πλην όμως χριστιανός και μάλιστα έζησε επί Αυτοκράτορος Δεκίου, του διασημότερου διώκτη του χριστιανισμού. Βρέθηκε στη Χίο το 250 μ.Χ., ως αξιωματικός του στρατού. Δίπλα από το σπίτι του βρίσκονταν οίκοι ανοχής, γνωρίστηκε με τις εργαζόμενες και προσηλύτισε στο χριστιανισμό τουλάχιστον δυο από αυτές. Όταν ο στρατηγός Νουμεριανός πληροφορήθηκε τη δράση του, έστειλε να τον συλλάβουν και να τον φέρουν μπροστά του. Τού πρότεινε να μετανοήσει, ο Ισίδωρος αρνήθηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο δια της πυράς. Τον έβαλαν σε ένα καμίνι, αλλά δεν καιγόταν. Έτσι, τον έδεσαν σε ένα άλογο και τον έσυραν στην ύπαιθρο της νότιας Χίου μέχρι θανάτου. Χρόνια αργότερα, όταν πλέον είχε επικρατήσει ο χριστιανισμός, οι Χιώτες συνέδεσαν τη μαστίχα με τη νέα θρησκεία, μέσω του δικού τους Αγίου, του Ισίδωρου. Διέδωσαν λοιπόν ότι οι σχίνοι, μπροστά στους οποίους μαρτύρησε ο Ισίδωρος, δάκρυσαν και τα δάκρυα αυτά είναι η μαστίχα. Με το εύρημα αυτό οι έμποροι της χιώτικης μαστίχας προσέθεσαν ένα τεράστιο όπλο στη διαφήμιση του προϊόντος τους. Ποιος θα προτιμούσε πλέον μια οποιαδήποτε μαστίχα, όταν θα μπορούσε να αγοράσει την αγιασμένη; Παράλληλα απέκτησαν πρόσβαση στην προσοδοφόρο αγορά θυμιαμάτων για τις χριστιανικές εκκλησίες, που όλο και πλήθαιναν.
  • Η μαστίχα είναι ένα από τα συστατικά του αγίου μύρου. Το άγιο μύρο παρασκευάζεται από το Οικουμενικό Πατριαρχείο και διανέμεται στις Ορθόδοξες Εκκλησίες. Η συνταγή του τροποποιείται κατά καιρούς, η μαστίχα όμως παραμένει πάντα μεταξύ των συστατικών του. Επιπλέον, κάτω από την Αγία Τράπεζα στους Ναούς το σφράγισμα γίνεται με κηρομάστιχο ή μαστίχα.
  • Σε κείμενα αλχημιστών του Μεσαίωνα, το θυμίαμα μαστίχας αντιστοιχεί με τον πλανήτη Ερμή και την Τετάρτη ημέρα της εβδομάδας.
  • Ο πάπας Αλέξανδρος ΣΤ’ το 1512 θέλοντας να καλοπιάσει το νέο βασιλιά της Αγγλίας Ερρίκο Η’, του έστειλε στο Λονδίνο μια γαλέρα φορτωμένη με χιώτικα προϊόντα: κρασί, μαύρα και κόκκινα μάρμαρα, αμύγδαλα, μέλι, λάδι, ροδόσταμο, ανθόνερο, μαστιχόρακο και φυσικά μαστίχα.
  • Στο κοράνι ο Μωάμεθ συνιστά τη μαστίχα στους πιστούς και ίσως αυτός να είναι και ο λόγος της μεγάλης κατανάλωσής της από τον ισλαμικό κόσμο. Οι Μωαμεθανοί προσέθεταν μικρή ποσότητα μαστίχας σε σκόνη στη ζύμη του ψωμιού για να αποκτήσει ευχάριστο άρωμα.
  • Αγία Γραφή: Στο βιβλίο του προφήτη Δανιήλ αναφέρεται το μαστιχόδενδρο με το όνομα σχίνος.
  • Ταλμούδ (ιερό βιβλίο των Εβραίων): Αναφέρεται η χρήση της μαστίχας για την πρόληψη της κακοσμίας του στόματος.

Πηγή:http://www.gummastic.gr